Ανοιχτή επιστολή της Ακακίας Κορδόση
Επειδή πλησιάζει η ιερή επέτειος της Εξόδου κι επειδή βλέπω τα τελευταία χρόνια να αποφεύγεται – αναίτια – η καθιερωμένη πανελληνίως έκφραση «Γιορτές της Εξόδου του Μεσολογγίου» και ν’ αντικαθίσταται από κάθε είδους περίφραση, όπου οι «γιορτές» γίνονται «μνήμες», το «Μεσολόγγι» γίνεται «Ελεύθεροι πολιορκημένοι» και η λέξη Έξοδος … παραλείπεται, θα ’θελα να εκφράσω και δημοσίως τη μεγάλη μου ανησυχία για την – καλοπροαίρετη ίσως – αυτή αυθαιρεσία.
Οι μοναδικές στον κόσμο (όπως και το γεγονός που τις προκάλεσε) γιορτές αυτές έχουν ξεκινήσει και καθιερωθεί από τον λαό – άλλη μια ακόμη μοναδικότητα – εδώ και δυο σχεδόν αιώνες και δεν είναι δυνατόν ν’ αλλάξουν όνομα. Αν αποσυνδεθεί το Μεσολόγγι απ’ τη λέξη Έξοδος, πως θα ξέρει ο ξένος ή ο άσχετος με την Ιστορία – και είναι πολλοί σήμερα αυτοί οι τελευταίοι – τι έχει γίνει στο Μεσολόγγι ; Κι αν αντικατασταθεί η λέξη Μεσολόγγι με τον τίτλο του αριστουργήματος του Διονυσίου Σολωμού, πόσοι στην Ελλάδα του πασαλείματος και της ημιμάθειας ξέρουν ποιους ονόμασε έτσι ο Ποιητής ;
Τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα της Ιστορίας δεν μετονομάζονται : Η άλωση της Κωνσταντινούπολης θα λέγεται πάντα «άλωση» και όχι καταστροφή, το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου θα λέγεται «ολοκαύτωμα» και όχι ανατίναξη και η πτώση της Βαστίλλης θα λέγεται πτώση και όχι μνήμη.
Κι αν μερικοί συμπατριώτες μας ενοχλούνται από τη λέξη – που χρησιμοποιούταν ωστόσο πάντοτε – «γιορτές» για ένα μνημόσυνο (γιατί πραγματικά στο Μεσολόγγι γίνεται ένα μνημόσυνο) πρέπει να καταλάβουν πως η μία λέξη δεν αποκλείει την άλλη : Ναι, στο Μεσολόγγι κάθε χρόνο γιορτάζουμε.
Γιορτάζουμε γιατί λίγοι εξαντλημένοι απ’ την πείνα άνθρωποι νίκησαν δυο
χορτάτες και πανίσχυρες στρατιές.
Γιορτάζουμε γιατί λίγοι ταλαιπωρημένοι απ’ τη δυστυχία άνθρωποι κλόνισαν την κραταιά «Ιερή Συμμαχία» κι άλλαξαν τα σχέδιά της, αλλάζοντας έτσι και τον ρουν των γεγονότων της παγκόσμιας Ιστορίας.
Γιορτάζουμε γιατί το πνεύμα νίκησε την ύλη.
Γιορτάζουμε όμως μόνο μια φορά το χρόνο.
Αυτές οι καινοφανείς «επέτειοι … απελευθέρωσης» του Μεσολογγίου, που έγιναν τα τελευταία χρόνια από κάποιους συμπατριώτες μας μόνο κακό μπορεί να κάνουν στο Μεσολόγγι, γιατί αποδυναμώνουν κι αυτές το κορυφαίο γεγονός της Εξόδου και θολώνουν το τοπίο.
Πως είναι δυνατόν μια πόλη που αναλήφθηκε στους ουρανούς με τη θυσία της, δείχνοντας σ’ όλο τον κόσμο πώς κερδίζεται η ελευθερία, να γιορτάζει επειδή υπογράφηκαν κάποιες συνθήκες για να φύγουν οι τελευταίοι Τούρκοι – όπως έγινε και για όλες τις πόλεις και τα χωριά της χώρας ; Θα ήταν σαν να γιόρταζε ένας μεγάλος επιστήμονας γιατί είχε πάρει κάποτε … το απολυτήριο του Δημοτικού.
Όσο για την ιδέα της αδελφοποίησης του Μεσολογγίου με τις άλλες ιστορικές πόλεις της Ελλάδας, που έδωσε στο Δήμο μας σεβαστό πρόσωπο, ιδέα που κλήθηκα κι εγώ να βοηθήσω στην υλοποίησή της, δεν νομίζω να βοηθάει σε κάτι το Μεσολόγγι και δεν βλέπω σε τι θα εξυπηρετούσε αυτή η ομαδοποίηση. Το Μεσολόγγι υπήρξε περίπτωση μοναδική – κι αυτή τη μοναδικότητα πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρην οφθαλμού.
Κι αλλού έγιναν πράξεις ηρωισμού – και τις σεβόμαστε – μα ήταν πράξεις ηρωισμού στιγμιαίου, όπου λίγοι άνθρωποι βρέθηκαν ξαφνικά μπροστά στο δίλλημα «ελευθερία ή θάνατος» και διάλεξαν το δεύτερο, ενώ στο Μεσολόγγι ήταν ένας ηρωισμός διαρκείας, προμελετημένος και προαποφασισμένος από μια ολόκληρη πόλη, που θυσιάστηκε όχι απλώς για να διώξει έναν εχθρό της χώρας, αλλά για να σώσει την αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπων όπου γης.
Αν το καταλαβαίνουν αυτό οι Έλληνες, ας καλούν τιμητικά αυτοί στις εκδηλώσεις τους το Μεσολόγγι κι αν το καταλαβαίνει το Κράτος, ας δίνει την έμφαση που οφείλει να δίνει με κάθε τρόπο και κυρίως με την τηλεόρασή του – στις γιορτές αυτές.
Κι ας μας συγχωρεθεί η – φαινομενική – έπαρση. Δεν έχουμε – και δεν πρέπει να έχουμε – μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας. Έχουμε – και πρέπει να έχουμε – όμως μέγιστη ιδέα για την πόλη μας.
Οι μοναδικές στον κόσμο (όπως και το γεγονός που τις προκάλεσε) γιορτές αυτές έχουν ξεκινήσει και καθιερωθεί από τον λαό – άλλη μια ακόμη μοναδικότητα – εδώ και δυο σχεδόν αιώνες και δεν είναι δυνατόν ν’ αλλάξουν όνομα. Αν αποσυνδεθεί το Μεσολόγγι απ’ τη λέξη Έξοδος, πως θα ξέρει ο ξένος ή ο άσχετος με την Ιστορία – και είναι πολλοί σήμερα αυτοί οι τελευταίοι – τι έχει γίνει στο Μεσολόγγι ; Κι αν αντικατασταθεί η λέξη Μεσολόγγι με τον τίτλο του αριστουργήματος του Διονυσίου Σολωμού, πόσοι στην Ελλάδα του πασαλείματος και της ημιμάθειας ξέρουν ποιους ονόμασε έτσι ο Ποιητής ;
Τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα της Ιστορίας δεν μετονομάζονται : Η άλωση της Κωνσταντινούπολης θα λέγεται πάντα «άλωση» και όχι καταστροφή, το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου θα λέγεται «ολοκαύτωμα» και όχι ανατίναξη και η πτώση της Βαστίλλης θα λέγεται πτώση και όχι μνήμη.
Κι αν μερικοί συμπατριώτες μας ενοχλούνται από τη λέξη – που χρησιμοποιούταν ωστόσο πάντοτε – «γιορτές» για ένα μνημόσυνο (γιατί πραγματικά στο Μεσολόγγι γίνεται ένα μνημόσυνο) πρέπει να καταλάβουν πως η μία λέξη δεν αποκλείει την άλλη : Ναι, στο Μεσολόγγι κάθε χρόνο γιορτάζουμε.
Γιορτάζουμε γιατί λίγοι εξαντλημένοι απ’ την πείνα άνθρωποι νίκησαν δυο
χορτάτες και πανίσχυρες στρατιές.Γιορτάζουμε γιατί λίγοι ταλαιπωρημένοι απ’ τη δυστυχία άνθρωποι κλόνισαν την κραταιά «Ιερή Συμμαχία» κι άλλαξαν τα σχέδιά της, αλλάζοντας έτσι και τον ρουν των γεγονότων της παγκόσμιας Ιστορίας.
Γιορτάζουμε γιατί το πνεύμα νίκησε την ύλη.
Γιορτάζουμε όμως μόνο μια φορά το χρόνο.
Αυτές οι καινοφανείς «επέτειοι … απελευθέρωσης» του Μεσολογγίου, που έγιναν τα τελευταία χρόνια από κάποιους συμπατριώτες μας μόνο κακό μπορεί να κάνουν στο Μεσολόγγι, γιατί αποδυναμώνουν κι αυτές το κορυφαίο γεγονός της Εξόδου και θολώνουν το τοπίο.
Πως είναι δυνατόν μια πόλη που αναλήφθηκε στους ουρανούς με τη θυσία της, δείχνοντας σ’ όλο τον κόσμο πώς κερδίζεται η ελευθερία, να γιορτάζει επειδή υπογράφηκαν κάποιες συνθήκες για να φύγουν οι τελευταίοι Τούρκοι – όπως έγινε και για όλες τις πόλεις και τα χωριά της χώρας ; Θα ήταν σαν να γιόρταζε ένας μεγάλος επιστήμονας γιατί είχε πάρει κάποτε … το απολυτήριο του Δημοτικού.
Όσο για την ιδέα της αδελφοποίησης του Μεσολογγίου με τις άλλες ιστορικές πόλεις της Ελλάδας, που έδωσε στο Δήμο μας σεβαστό πρόσωπο, ιδέα που κλήθηκα κι εγώ να βοηθήσω στην υλοποίησή της, δεν νομίζω να βοηθάει σε κάτι το Μεσολόγγι και δεν βλέπω σε τι θα εξυπηρετούσε αυτή η ομαδοποίηση. Το Μεσολόγγι υπήρξε περίπτωση μοναδική – κι αυτή τη μοναδικότητα πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρην οφθαλμού.
Κι αλλού έγιναν πράξεις ηρωισμού – και τις σεβόμαστε – μα ήταν πράξεις ηρωισμού στιγμιαίου, όπου λίγοι άνθρωποι βρέθηκαν ξαφνικά μπροστά στο δίλλημα «ελευθερία ή θάνατος» και διάλεξαν το δεύτερο, ενώ στο Μεσολόγγι ήταν ένας ηρωισμός διαρκείας, προμελετημένος και προαποφασισμένος από μια ολόκληρη πόλη, που θυσιάστηκε όχι απλώς για να διώξει έναν εχθρό της χώρας, αλλά για να σώσει την αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπων όπου γης.
Αν το καταλαβαίνουν αυτό οι Έλληνες, ας καλούν τιμητικά αυτοί στις εκδηλώσεις τους το Μεσολόγγι κι αν το καταλαβαίνει το Κράτος, ας δίνει την έμφαση που οφείλει να δίνει με κάθε τρόπο και κυρίως με την τηλεόρασή του – στις γιορτές αυτές.
Κι ας μας συγχωρεθεί η – φαινομενική – έπαρση. Δεν έχουμε – και δεν πρέπει να έχουμε – μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας. Έχουμε – και πρέπει να έχουμε – όμως μέγιστη ιδέα για την πόλη μας.
Με αγάπη για όλους.
Ακακία Κορδόση
Ακακία Κορδόση