Έγκριση πήρε από το Υπουργικό Συμβούλιο το σχέδιο νόμου για τους Δασικούς Χάρτες και το Πράσινο Ταμείο. «Πρόκειται για δυο πρωτοβουλίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, που θα βάλουν τις βάσεις για την προστασία του δασικού πλούτου της Ελλάδας και για τη διαφάνεια στις χρηματοδοτήσεις των περιβαλλοντικών παρεμβάσεων. Ειδικότερα, το Πράσινο Ταμείο αποτελεί το κυριότερο εργαλείο για την εφαρμογή της πολιτικής του ΥΠΕΚΑ, ώστε να αποκτηθεί ένα πλήρες σύστημα περιβαλλοντικής και πολεοδομικής πολιτικής σε κρίσιμους τομείς» σημείωσε σε δήλωσή του ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Θάνος Μωραΐτης.
Δασικές εκτάσεις, προστασία υδάτων και εδάφους, ρύθμιση χωρικού σχεδιασμού, αστική αναζωογόνηση, ενίσχυση ΑΠΕ, εξοικονόμηση ενέργειας, είναι μόνο μερικοί από τους τομείς που θα αποτελέσουν την αιχμή της πολιτικής του ΥΠΕΚΑ, μέσα από το Πράσινο Ταμείο.
Το Πράσινο Ταμείο έρχεται να πάρει τη θέση του Ειδικού Ταμείου Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΤΕΡΠΣ) με την προσθήκη του Ειδικού Φορέα Δασών και του Γαλάζιου Ταμείου. Με την ενοποίηση των παραπάνω ταμείων επιτυγχάνονται τα εξής:
· Καταγράφονται, ταξινομούνται και συστηματοποιούνται τα έσοδα που προβλέπονται από περιβαλλοντικές και άλλες παραβάσεις, δημιουργώντας ένα ενιαίο πλαίσιο για τους «Πράσινους Πόρους».
· Ενοποιούνται διαχειριστικά, οικονομοτεχνικά και λειτουργικά οι πόροι από διάφορους κωδικούς εσόδων
· Εκσυγχρονίζεται, επανιδρυόμενο ουσιαστικά το ΕΤΕΡΠΣ, με κύριο σκοπό την παρακολούθηση της είσπραξης, τον έλεγχο και την εξασφάλιση της απόδοσης των Πράσινων Πόρων. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα κανείς δεν γνωρίζει πόσοι είναι, πού και πώς διατίθενται τα χρήματα από την είσπραξη προστίμων, με ποιο τρόπο αποδίδονται και πώς παρακολουθείται η αξιοποίησή τους.
· Εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η αξιοκρατική διαχείριση των Πράσινων Πόρων, με κριτήρια ένταξης και αρχές επιλογής των χρηματοδοτικών προγραμμάτων και των δικαιούχων – φορέων υλοποίησης.
· Προωθείται και ενισχύεται η ανάπτυξη, μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος με προγράμματα, δράσεις και ενέργειες αποκατάστασης.
· Αξιοποιούνται οι «Πράσινοι Πόροι» μέσω προγραμμάτων για τη χρηματοδότηση δράσεων προστασίας, αναβάθμισης και αποκατάστασης του περιβάλλοντος που υλοποιούν τρίτοι (φορείς υλοποίησης).
· Βασικός στόχος, τέλος, είναι η εξεύρεση συμπληρωματικών πηγών χρηματοδότησης από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς και η διενέργεια κάθε πράξης που είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση χρηματικών πόρων από οποιαδήποτε πηγή, όπως αποδοχή των δωρεών, επιχορηγήσεων και εισφορών τρίτων.
Επιτάχυνση- Απλοποίηση- Κύρωση Δασικών Χαρτών
Η απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών κατάρτισης έως και την κύρωση των Δασικών Χαρτών αποτελούν τον κύριο στόχο του σχετικού κεφαλαίου του νομοσχεδίου, που προετοίμασε το ΥΠΕΚΑ. Συγκεκριμένα:
· Για την εξοικονόμηση χρόνου, προβλέπεται διαδικασία ηλεκτρονικής ανάρτησης και παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αντιρρήσεων ηλεκτρονικά για το χαρακτήρα μιας έκτασης,
. Για να ξεπεραστεί η έλλειψη προσωπικού των περιφερειακών δασικών υπηρεσιών, προβλέπεται η δυνατότητα προσωρινής διάθεσης δημοσίων υπαλλήλων από όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και όχι μόνο από υπηρεσίες της Περιφέρειας.
· Οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων πλέον θα αποτελούνται από έναν δασολόγο, έναν τοπογράφο μηχανικό και έναν δικηγόρο.
· Για όσες εκτάσεις δεν υποβληθούν αντιρρήσεις και εμφανίζονται ως δασικές στους χάρτες προχωρά άμεσα η διαδικασία κύρωσης.
· Προβλέπεται η θέσπιση διαδικασιών για την ψηφιοποίηση των σχεδίων και χαρτών, που καθίσταται απαραίτητη όχι μόνο για την επίσπευση και την καλύτερη διεκπεραίωση της ανάρτησης και κύρωσης δασικών χαρτών, αλλά επειδή θα είναι επιβοηθητική στο έργο άλλων υπηρεσιών (πολεοδομίες, ΔΟΥ, υπηρεσίες κτηματογράφησης κ.λπ.).
· Υπάρχει επίσης ειδική πρόβλεψη για τους οικισμούς προ-υφιστάμενους του 1923 -αλλά και μεταγενέστερους - στερούνται οριοθέτησης ή έχουν οριοθετηθεί με αποφάσεις οι οποίες έχουν κριθεί ανίσχυρες, ενώ με την προτεινόμενη διαδικασία παρέχεται η δυνατότητα πολεοδόμησης για τα τμήματα των οικισμών που δημιουργήθηκαν με πράξεις της διοίκησης που δεν έχουν ακυρωθεί ή ανακληθεί και εφόσον συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας. Εξαιρούνται όμως οι εκτάσεις που διατηρούν σήμερα το δασικό τους χαρακτήρα, ακόμη και αν πρόκειται για μικρούς θύλακες εντός των οικισμών.
· Τέλος, προκειμένου να μην καταστραφούν και άλλες δασικές περιοχές μέχρι την ολοκλήρωση της ειδικής αυτής διαδικασίας θεσπίζεται η αναστολή των οικοδομικών εργασιών για όσα τμήματα εμφανίζονται σε προσωρινό δασικό χάρτη ως δάση ή δασικές εκτάσεις.
Δασικές εκτάσεις, προστασία υδάτων και εδάφους, ρύθμιση χωρικού σχεδιασμού, αστική αναζωογόνηση, ενίσχυση ΑΠΕ, εξοικονόμηση ενέργειας, είναι μόνο μερικοί από τους τομείς που θα αποτελέσουν την αιχμή της πολιτικής του ΥΠΕΚΑ, μέσα από το Πράσινο Ταμείο.
Το Πράσινο Ταμείο έρχεται να πάρει τη θέση του Ειδικού Ταμείου Εφαρμογής Ρυθμιστικών και Πολεοδομικών Σχεδίων (ΕΤΕΡΠΣ) με την προσθήκη του Ειδικού Φορέα Δασών και του Γαλάζιου Ταμείου. Με την ενοποίηση των παραπάνω ταμείων επιτυγχάνονται τα εξής:
· Καταγράφονται, ταξινομούνται και συστηματοποιούνται τα έσοδα που προβλέπονται από περιβαλλοντικές και άλλες παραβάσεις, δημιουργώντας ένα ενιαίο πλαίσιο για τους «Πράσινους Πόρους».
· Ενοποιούνται διαχειριστικά, οικονομοτεχνικά και λειτουργικά οι πόροι από διάφορους κωδικούς εσόδων
· Εκσυγχρονίζεται, επανιδρυόμενο ουσιαστικά το ΕΤΕΡΠΣ, με κύριο σκοπό την παρακολούθηση της είσπραξης, τον έλεγχο και την εξασφάλιση της απόδοσης των Πράσινων Πόρων. Σημειώνεται ότι μέχρι σήμερα κανείς δεν γνωρίζει πόσοι είναι, πού και πώς διατίθενται τα χρήματα από την είσπραξη προστίμων, με ποιο τρόπο αποδίδονται και πώς παρακολουθείται η αξιοποίησή τους.
· Εξασφαλίζεται η διαφάνεια και η αξιοκρατική διαχείριση των Πράσινων Πόρων, με κριτήρια ένταξης και αρχές επιλογής των χρηματοδοτικών προγραμμάτων και των δικαιούχων – φορέων υλοποίησης.
· Προωθείται και ενισχύεται η ανάπτυξη, μέσω της προστασίας του περιβάλλοντος με προγράμματα, δράσεις και ενέργειες αποκατάστασης.
· Αξιοποιούνται οι «Πράσινοι Πόροι» μέσω προγραμμάτων για τη χρηματοδότηση δράσεων προστασίας, αναβάθμισης και αποκατάστασης του περιβάλλοντος που υλοποιούν τρίτοι (φορείς υλοποίησης).
· Βασικός στόχος, τέλος, είναι η εξεύρεση συμπληρωματικών πηγών χρηματοδότησης από δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς και η διενέργεια κάθε πράξης που είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση χρηματικών πόρων από οποιαδήποτε πηγή, όπως αποδοχή των δωρεών, επιχορηγήσεων και εισφορών τρίτων.
Επιτάχυνση- Απλοποίηση- Κύρωση Δασικών Χαρτών
Η απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών κατάρτισης έως και την κύρωση των Δασικών Χαρτών αποτελούν τον κύριο στόχο του σχετικού κεφαλαίου του νομοσχεδίου, που προετοίμασε το ΥΠΕΚΑ. Συγκεκριμένα:
· Για την εξοικονόμηση χρόνου, προβλέπεται διαδικασία ηλεκτρονικής ανάρτησης και παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αντιρρήσεων ηλεκτρονικά για το χαρακτήρα μιας έκτασης,
. Για να ξεπεραστεί η έλλειψη προσωπικού των περιφερειακών δασικών υπηρεσιών, προβλέπεται η δυνατότητα προσωρινής διάθεσης δημοσίων υπαλλήλων από όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και όχι μόνο από υπηρεσίες της Περιφέρειας.
· Οι Επιτροπές Εξέτασης Αντιρρήσεων πλέον θα αποτελούνται από έναν δασολόγο, έναν τοπογράφο μηχανικό και έναν δικηγόρο.
· Για όσες εκτάσεις δεν υποβληθούν αντιρρήσεις και εμφανίζονται ως δασικές στους χάρτες προχωρά άμεσα η διαδικασία κύρωσης.
· Προβλέπεται η θέσπιση διαδικασιών για την ψηφιοποίηση των σχεδίων και χαρτών, που καθίσταται απαραίτητη όχι μόνο για την επίσπευση και την καλύτερη διεκπεραίωση της ανάρτησης και κύρωσης δασικών χαρτών, αλλά επειδή θα είναι επιβοηθητική στο έργο άλλων υπηρεσιών (πολεοδομίες, ΔΟΥ, υπηρεσίες κτηματογράφησης κ.λπ.).
· Υπάρχει επίσης ειδική πρόβλεψη για τους οικισμούς προ-υφιστάμενους του 1923 -αλλά και μεταγενέστερους - στερούνται οριοθέτησης ή έχουν οριοθετηθεί με αποφάσεις οι οποίες έχουν κριθεί ανίσχυρες, ενώ με την προτεινόμενη διαδικασία παρέχεται η δυνατότητα πολεοδόμησης για τα τμήματα των οικισμών που δημιουργήθηκαν με πράξεις της διοίκησης που δεν έχουν ακυρωθεί ή ανακληθεί και εφόσον συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις της πολεοδομικής νομοθεσίας. Εξαιρούνται όμως οι εκτάσεις που διατηρούν σήμερα το δασικό τους χαρακτήρα, ακόμη και αν πρόκειται για μικρούς θύλακες εντός των οικισμών.
· Τέλος, προκειμένου να μην καταστραφούν και άλλες δασικές περιοχές μέχρι την ολοκλήρωση της ειδικής αυτής διαδικασίας θεσπίζεται η αναστολή των οικοδομικών εργασιών για όσα τμήματα εμφανίζονται σε προσωρινό δασικό χάρτη ως δάση ή δασικές εκτάσεις.