Γράφει η Έλενα Μάντζιου - Κοτρολού
Μέλος Πολιτικής Επιτροπής ΝΔ
Η Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο (Internet Safety Day) εορτάζεται κάθε χρόνο τον Φεβρουάριο. Καθιερώθηκε με πρωτοβουλία της Ευρωπαίας Επιτρόπου Viviane Reding, αρμόδια για την Κοινωνία της Πληροφορίας και τα Μέσα Επικοινωνίας, με σκοπό να ευαισθητοποιήσει το κοινό και ιδιαίτερα τα νέα παιδιά για τους κινδύνους που ενυπάρχουν στον κυβερνοχώρο.
Η ασφαλής πλοήγηση στο Διαδίκτυο, είτε αυτή αφορά την απλή ενημέρωση μέσω ειδησεογραφικών ιστοσελίδων μέχρι την αναζήτηση εξειδικευμένων πληροφοριών επιστημονικών θεμάτων, απαιτεί την τήρηση κάποιων απλών κανόνων που θα βοηθήσουν τον χρήστη να αποφύγει τις «κακοτοπιές» του Παγκόσμιου Ιστού.
Το Διαδίκτυο θα μπορούσε εύκολα να διεκδικήσει τον τίτλο ενός από τα θαύματα του σύγχρονου κόσμου. Πρόκειται για ένα μέσο που δίνει σε πραγματικό χρόνο πρόσβαση σε πληροφορία, γνώση αλλά και ψυχαγωγία. Οι ταχύτητες συνεχώς αυξάνονται κάνοντας την πληροφορία ακόμη πιο προσβάσιμη, ενώ και τα δίκτυα που χρησιμοποιούνται εξελίσσονται με γοργούς ρυθμούς ώστε η πληροφορία αυτή να είναι διαθέσιμη σε μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού.
Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να συνειδητοποιήσει κάθε χρήστης του Ίντερνετ, είναι ότι ο παγκόσμιος ιστός δε διαφέρει σε τίποτα από μια κοινωνία. Από αυτή την άποψη λοιπόν, κρύβει αντίστοιχους κινδύνους και απαιτεί αντίστοιχα μέτρα προστασίας από αυτούς. Αυτοί δεν είναι λίγοι: Διαφημίσεις που προτρέπουν το χρήστη να κάνει "κλικ" πάνω τους, άγνωστα δελεαστικά email, προγράμματα που εγκαθίστανται αυτόκλητα στον υπολογιστή του... Και, φυσικά, δεν είναι καθόλου ασφαλές για ένα χρήστη να δίνει τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας ή να αφήνει έναν ανήλικο ανεξέλεγκτα να σερφάρει...
Γι΄ αυτό καλό είναι να γνωρίσει κανείς το internet από όλες τις πλευρές!. Ο χρήστης πρέπει να αξιολογεί καθημερινά το διαδίκτυο και να μη δέχεται χωρίς αμφισβήτηση το περιεχόμενό του. Κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί όχι μόνο με τη βοήθεια της τεχνολογίας( antivirus, αποφυγή κακόβουλων λογισμικών –spyware και ενοχλητικής αλληλογραφίας - spam email, firewall και router, απαραίτητες δικλείδες ασφαλείας)αλλά και με την πρόληψη και την εκπαίδευση.
Η πρόληψη, με τη σειρά της, θα πρέπει να ενταχθεί στον προγραμματισμό του σχολείου. Να αποτελούν, δηλαδή, βασικό στοιχείο του μαθήματος της πληροφορικής οι συμβουλές για το πώς ο χρήστης μπορεί να αυξήσει την κριτική ικανότητα στις «περιηγήσεις» του στο διαδίκτυο.
Τα τελευταία χρόνια, η παράνομη δραστηριότητα στο Διαδίκτυο έχει αναπτυχθεί σημαντικά. Κάθε μέρα, χιλιάδες χρήστες πέφτουν θύματα κάποιας διαδικτυακής απάτης, είτε λόγω κάποιου κακόβουλου λογισμικού που έδωσε πρόσβαση στον υπολογιστή σε επιτήδειους, ή δίνοντας προσωπικά τους στοιχεία σε αμφιβόλου αξιοπιστίας ιστοσελίδες. Και εκεί που πρέπει να επιμείνουμε είναι η προστασία των ανηλίκων χρηστών. Παρά τον έντονα ενημερωτικό και επιμορφωτικό του χαρακτήρα, το Διαδίκτυο πολύ συχνά φιλοξενεί παράνομο ή προσβλητικό περιεχόμενο.
Όταν ξεκινάει την πλοήγηση του στο Ίντερνετ, ένα παιδί βρίσκεται μπροστά σε ένα «λαβύρινθο» πληροφορίας, εικόνων και περιεχομένου. Σε όλο αυτό τον κυκεώνα πληροφορίας, οι γονείς οφείλουν να καθοδηγούν το παιδί στην αναζήτηση σωστών πηγών. Οι ταχείς ρυθμοί ανάπτυξης της τεχνολογίας και οι μικρότερες ηλικιακά ομάδες στις οποίες απευθύνεται μεγάλο μέρος των εφαρμογών της, καθιστούν επιτακτική τη στοιχειώδη ενημέρωση των γονέων για τις τρέχουσες εξελίξεις και, αντίστοιχα, για τους κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα ανήλικό ή έφηβο παιδί στο Διαδίκτυο.
Σοκ προκαλούν τα στοιχεία για την προστασία των ανηλίκων χρηστών του Internet στην Ελλάδα. Δεν παρέχονται τα απαραίτητα μέσα στις αρχές προκειμένου να αντιμετωπίσουν και να τιμωρήσουν τους παιδόφιλους που «σερφάρουν» ανενόχλητοι. Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλούν τα στοιχεία του Τμήματος Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος σύμφωνα με τα οποία το ελλιπές νομοθετικό πλαίσιο της χώρας δυσχεραίνει την αντιμετώπιση και τιμωρία των σεξουαλικών παρενοχλήσεων ανηλίκων χρηστών στο Ιnternet.και τη διακίνηση παιδοφιλικού πορνογραφικού υλικού στο διαδίκτυο.
Σύμφωνα με έρευνα, η χρήση του διαδικτύου αγγίζει συχνά τα όρια του εθισμού. Όπως με τις περισσότερες ανθρώπινες δραστηριότητες, έτσι και στην περίπτωση του Διαδικτύου, η υπερβολική απασχόληση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ψυχική και τη σωματική υγεία, ειδικά στους εφήβους.
Ο εθισμός στο Διαδίκτυο είναι μια πραγματικότητα, την οποία οι γονείς οφείλουν να γνωρίζουν ώστε να προλάβουν την εμφάνιση του Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, σημαντικό ρόλο παίζει η πρόληψη, η οποία στην ουσία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την εφαρμογή ελέγχου και ορίων στη χρήση του Διαδικτύου από το παιδί. «Τα παιδιά αξιοποίησαν ταχύτατα τις επιγραμμικές υπηρεσίες, όπως είναι οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης και τα κινητά τηλέφωνα.
Πολλά όμως υποτιμούν ακόμα τους κινδύνους που μπορεί να κρύβει η χρήση τους, από την 'κυβερνο-παρενόχληση' έως τις βλέψεις σεξουαλικής εκμετάλλευσης επιγραμμικά Οι υπεύθυνοι για τη λήψη αποφάσεων, είτε προέρχονται από τον δημόσιο είτε από τον ιδιωτικό τομέα πρέπει να βελτιώσουν στρατηγικές ευαισθητοποίησης και εργαλεία για την προστασία των ανηλίκων, ώστε το Διαδίκτυο και η κινητή τηλεφωνία να γίνουν ασφαλέστερα για τα παιδιά και τη νεολαία » επισημαίνει η Viviane Reding.
Η εκστρατεία για ασφαλέστερο Διαδίκτυο Safer Internet, υλοποιείται στην Ευρώπη υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του προγράμματος πλαισίου, Internet Action Plan.
Αποστολή της είναι να βοηθήσει τα παιδιά και τους νέους να υιοθετήσουν υπεύθυνη συμπεριφορά απέναντι στο Διαδίκτυο, έτσι ώστε να ωφεληθούν από τις δυνατότητές του και να γίνει ένα χρήσιμο εργαλείο για τις σπουδές τους, τη δουλειά τους αλλά και την προσωπική τους διασκέδαση και ψυχαγωγία.
Η εκστρατεία Safer Internet βασίζεται στην τοποθέτηση ότι η απάντηση στους πιθανούς κινδύνους του Διαδικτύου βρίσκεται τόσο στην εκπαίδευση, όσο και στην πρόληψη και ότι αποτελεί ευθύνη όλων των κοινωνικών φορέων να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την ασφαλή πλοήγηση των παιδιών και την διασφάλιση των δικαιωμάτων τους στον κόσμο του Διαδικτύου.
Η Γραμμή Βοήθειας του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου απευθύνεται κυρίως σε εφήβους και στις οικογένειές τους. Δημιουργήθηκε για να παρέχει υποστήριξη και συμβουλές για θέματα που σχετίζονται με τη χρήση του Διαδικτύου, του κινητού τηλεφώνου και των ηλεκτρονικών παιχνιδιών (παρενόχληση, εξάρτηση, επιβλαβές περιεχόμενο, παιδοφιλία, κ.ά.).Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με τη Γραμμή ακολουθώντας έναν από τους παρακάτω τρόπους:
- Τηλεφωνικά, στον αριθμό 800 11 800 15, από Δευτέρα έως Παρασκευή, μεταξύ 9 το πρωί και 3 το μεσημέρι (χωρίς χρέωση για αστικές και υπεραστικές κλήσεις),
- Στέλνοντας email στο: help@saferinternet.gr.
Το Internet και οι ευρυζωνικές ταχύτητες αποτελούν αδιαμφισβήτητα μέρος της καθημερινής μας ζωής, καθώς δεν υπάρχει πλέον καμία λειτουργία ή δραστηριότητα που δεν μπορούμε να κάνουμε online.
Γι’ αυτό και η καλύτερη προστασία που μπορεί να αποκτήσει ο χρήστης του Internet είναι η ενεργοποίηση της κριτικής του ικανότητας και της κοινής λογικής, καθώς το «σερφάρισμα» στο Διαδίκτυο δεν είναι πιο επικίνδυνο από οποιαδήποτε ανθρώπινη καθημερινή δραστηριότητα (ή οποιοδήποτε άλλο Μέσο Επικοινωνίας, όπως η τηλεόραση ή ο Τύπος), σε συνδυασμό με ολοκληρωμένες τεχνολογικά λύσεις προστασίας, τόσο στο επίπεδο του προσωπικού του υπολογιστή, όσο και στο επίπεδο του παρόχου με τον οποίο συνεργάζεται.
Η χρήση του διαδικτύου αντικαθιστά ολοένα και περισσότερες συμβατικές μορφές καθημερινών συναλλαγών και σχέσεων. Κοινός στόχος όλων πρέπει να είναι ένα ασφαλές διαδίκτυο Είναι νομίζω σαφές ότι το διαδίκτυο από μόνο του δεν είναι καλό ή κακό αλλά η χρήση του είναι αυτή που μπορεί να επιφέρει καλό ή κακό αποτέλεσμα