Η καταλυτική παρέμβαση του Νίκου Τσούκαλη, ανάγκασε τον υφυπουργό αγροτικής ανάπτυξης κ. Δριβελέγκα να αποσύρει τη διάταξη για αναδρομική αστική και ποινική αμνήστευση όλων όσων είχαν διατελέσει μέλη Δ.Σ. αγροτικών συνεταιρισμών.
Την τεράστια ηθική απαξία της παρ. 10 του άρθρου 19 του νομοσχεδίου για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, στιγμάτισε κατά την ομιλία του στη Βουλή, ο βουλευτής Αχαΐας της Δημοκρατικής Αριστεράς Νίκος Τσούκαλης. Μετά την τοποθέτηση του κ. Τσούκαλη, υπήρξαν εντονότατες αντιδράσεις από βουλευτές του ΠΑΣΟΚ με τελικό αποτέλεσμα την απόσυρση της διάταξης. Αρνητικές εντυπώσεις προκάλεσε η απόλυτη σιωπή, επί του θέματος της Ν.Δ. και του ΛΑΟΣ και η υποβάθμισή του από τα άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Το επίμαχο άρθρο ανέφερε επί λέξει τα εξής:
«10. Τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των ΑΣ, ΕΑΣ, ΚΕ.Σ.Ε., Κ.Α.Σ.Ο. και Συνεταιριστικών Εταιρειών που θα μετατραπούν ή θα συγχωνευθούν κατά τις διατάξεις του νόμου αυτού, απαλλάσσονται από κάθε αστική ευθύνη, η οποία αφορά σε όλες τις διαχειριστικές χρήσεις και μπορεί να οδηγήσει σε κάθε λογής αξιώσεις τρίτων σε βάρος της ατομικής τους περιουσίας εξαιτίας οφειλών των αντίστοιχων ΑΣ, ΕΑΣ, ΚΕ.Σ.Ε., Κ.Α.Σ.Ο και Συνεταιριστικής Εταιρείας, καθώς και από κάθε σχετική ποινική ευθύνη, η οποία μπορεί να τους καταλογιστεί αντικειμενικώς και ως αποτέλεσμα αποκλειστικά και μόνο της θητείας τους ως μελών των διοικητικών συμβουλίων ΑΣ, ΕΑΣ, ΚΕ.Σ.Ε., Κ.Α.Σ.Ο και Συνεταιριστικών Εταιρειών που μετατρέπονται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, εφόσον ο σχετικός εις βάρος τους καταλογισμός δεν οφείλεται σε δόλια συμπεριφορά κατά την εκτέλεση των σχετικών καθηκόντων τους και δεν έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα έως την ισχύ του νόμου αυτού.»
Ο κ. Τσούκαλης στην τοποθέτησή του ανέφερε τα εξής:
« Θα ξεκινήσω, κάνοντας ειδική αναφορά σε ένα θέμα που κατά την εκτίμηση και τη δική μου και της Δημοκρατικής Αριστεράς, είναι υψίστης ηθικής σημασίας και βεβαίως, θεωρούμε ότι εκπέμπει αρνητικότατα μηνύματα σε μια χειμάζουσα κοινωνία, η οποία απαιτεί εδώ και τώρα κάθαρση, όχι μόνο από τους πολιτικούς, αλλά και από τους ίδιους τους κοινωνικούς φορείς.
Αναφέρομαι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στην παράγραφο 10 του άρθρου 19. Σύμφωνα με αυτήν, όσοι διετέλεσαν μέλη Δ.Σ. αγροτικών συνεταιρισμών, απαλλάσσονται από κάθε αστική ευθύνη, η οποία αφορά σε όλες τις διαχειριστικές χρήσεις και επιπλέον από κάθε σχετική ποινική ευθύνη, η οποία μπορεί να τους καταλογιστεί αντικειμενικώς, εκτός εάν ο σχετικός εις βάρος τους καταλογισμός δεν οφείλεται σε δόλια συμπεριφορά και επίσης, εκτός εάν δεν έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα, έως και την ισχύ του νόμου αυτού.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αυτή η παράγραφος ετέθη –δεν περιεχόταν στο σχετικό σχέδιο νόμου- στη συνέχεια. Τι σημαίνει προσθήκη αυτού του άρθρου; Σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα. Υπάρχει πρόβλημα διαχειριστικό, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Δεν χρειάζεται να πούμε περισσότερα, είναι κοινή διαπίστωση.
Τι έρχεται να κάνει η συγκεκριμένη διάταξη; Ουσιαστικά έρχεται να απαλλάξει συλλήβδην όλα τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων, ακόμα και για διασπάθιση των χρημάτων των συνεταιρισμών. Θα υπάρξουν ενστάσεις και διαφοροποίηση εκ μέρους του κυρίου Υπουργού ότι δεν είναι έτσι. Είναι έτσι και ακόμα περισσότερο. Πρώτα απ’ όλα, ο Αστικός Κώδικας και ο Ποινικός Νόμος προδιαγράφει σαφέστατα τι είναι αντικειμενική ευθύνη και πότε καταδικάζεται κάποιος. Προσέξτε τώρα να δείτε.
Πρώτον, δεν διώκεται ποινικά, εάν ο συγκεκριμένος καταλογισμός δεν οφείλεται σε δόλια συμπεριφορά. Δεν λέει σε δόλο, λέει σε δόλια συμπεριφορά. Ποια είναι η διαφορά; Σας λέω μετά πλήρους βεβαιότητας ότι όποιος έχει κάνει υπεξαίρεση σε αγροτικό συνεταιρισμό εκ δόλου, σύμφωνα με το νόμο, δεν διώκεται. Γιατί η δόλια συμπεριφορά είναι κάτι περισσότερο από το δόλο. Σημαίνει δηλαδή ότι πρέπει να συμμετέχει ενεργητικά, δηλαδή να έχει επηρεάσει αποφάσεις, να έχει επηρεάσει άλλους συμβούλους, να έχει προσπαθήσει να τους πείσει κ.λπ..
Το δεύτερο. «Εκτός εάν δεν έχουν καταδικαστεί αμετάκλητα» αναφέρει η διάταξη. Τι σημαίνει αυτό, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι; Ότι αυτή τη στιγμή οποιεσδήποτε εκκρεμότητες υπάρχουν –και υπάρχουν πάρα πολλές εκκρεμότητες- είτε με καταλογισμούς, οι οποίοι βρίσκονται σε εκκρεμότητα στο Ελεγκτικό Συνέδριο είτε με ποινικές υποθέσεις, οι οποίες είναι καραμπινάτες, τουλάχιστον δείχνουν απ’ αυτή τη στιγμή ότι θα οδηγήσουν σε καταδίκη, όλα βαλτώνουν. Όλα τελειώνουν με την ψήφιση αυτής της διάταξης και δεν είναι μόνο αυτό, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Είναι σαφέστατα αντισυνταγματική η συγκεκριμένη διάταξη. Για ποιο λόγο; Γιατί εισάγει σαφέστατη προνομιακή μεταχείριση μιας κατηγορίας πολιτών, οι οποίοι συμμετείχαν μόνο στα διοικητικά συμβούλια των αγροτικών συνεταιρισμών. Γνωρίζετε πάρα πολύ καλά, φαντάζομαι, ότι υπάρχουν αντίστοιχες περιπτώσεις μελών σε άλλα διοικητικά συμβούλια οργανισμών και φορέων δημοσίου δικαίου, π.χ. σε αθλητικά κέντρα δημοτικά ή σε οργανισμούς ΟΤΑ, όπου συμμετείχαν πρόσωπα τα οποία πληρούν αυτές τις προδιαγραφές και όμως γι’ αυτούς δεν υπάρχει καμία μέριμνα. Και να πω και το τελευταίο. Τι μήνυμα εκπέμπεται αυτή τη στιγμή στην ελληνική κοινωνία; Γιατί αυτή η διάταξη είναι προφανές ότι θα προκαλέσει δημοσιεύματα και εντονότατες αντιδράσεις. Θα κληθούν κάποιοι να απολογηθούν για ποιο λόγο την ψήφισαν.
Υπάρχει περίπτωση αυτή τη στιγμή να πει κάποιος ότι όποιος συμμετείχε μέχρι τώρα σε Δ.Σ αγροτικών συνεταιρισμών ήταν πρόσωπα υπεράνω υποψίας και ανύποπτα; Ξέρει κάποιος –εγώ τουλάχιστον από την περιοχή μου ξέρω- πώς συμμετείχαν όλα τα μέλη και πώς επιλέγονταν τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων; Επιλέγονταν επί τούτου μόνο και μόνο για να διαμορφώνουν πλειοψηφίες και μάλιστα με μεθοδεύσεις συγκεκριμένες. Οι πλειοψηφίες αυτές επιτυγχάνονταν μόνο και μόνο για να λαμβάνονται αυτές οι αποφάσεις οι οποίες τώρα απαλλάσσονται.»