Συνέντευξη στη Νατάσα Φραγκούλη, fragouli@sepe.gr
Την άποψη ότι η τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, εκφράζει ο SVP και Γενικός Διευθυντής της SAP για τη Νότια Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, κ. Steve Στάθης Τζικάκης.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε συνέντευξη, που παραχώρησε στο sepe.gr, οι χώρες που δεν επενδύουν σε ψηφιακά εργαλεία μένουν εκτός παιχνιδιού.
Σχολιάζοντας το momentum στην Ελλάδα, αναφέρει ότι σήμερα η αγορά βρίσκεται σε ένα είδος "χειμερίας νάρκης", εκφράζοντας την ελπίδα ότι ο κύκλος των διαπραγματεύσεων θα κλείσει σύντομα, ώστε η χώρα να προχωρήσει.
Η διεθνής εμπειρία λέει ότι οι χώρες, που δεν επενδύουν σε ψηφιακές πλατφόρμες, μένουν εκτός παιχνιδιού. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, εκτιμά ότι το ελληνικό Δημόσιο βρίσκεται ακόμη σε "νηπιακή ηλικία" όσον αφορά την ψηφιακή του ετοιμότητα.
Αναφερόμενος δε στις ελληνικές εταιρείες σημειώνει ότι είναι σαφώς πιο ώριμες ψηφιακά από το Κράτος, ειδικά οι startups, ενώ ξεχωρίζει τους τομείς, που έχουν αυξημένη ετοιμότητα, ώστε να πάρουν ψηφιακό διαβατήριο εξωστρέφειας. Προς επίρρωσιν της ψηφιακής κινητικότητας, σε επίπεδο επιχειρήσεων, αναφέρει ότι η εταιρεία την εισπράττει, γεγονός που μεταφράζεται και αριθμητικά, καθώς το 2014 ο γερμανικός κολοσσός λογισμικού "είδε" στην Ελλάδα τα μεγαλύτερα ποσοστά ανάπτυξης από την έναρξη της παρουσίας του στην ελληνική αγορά.
Κληθείς να αξιολογήσει στο πνευματικό κεφάλαιο της χώρας και μεταφέροντας την εμπειρία της SAP από την ελληνική αγορά, σημειώνει ότι ο Έλληνας έχει την καινοτομία εγγεγραμμένη στο DNA του και εκφράζει την αισιοδοξία ότι η τάση της διαρροής ταλέντων στο εξωτερικό μπορεί να αναστραφεί.
Αναφορικά με το οικοσύστημα της SAP στην Ελλάδα, ο κ. Τζικάκης υπογραμμίζει ότι είναι έτοιμο, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, να βοηθήσει τη νεοφυή επιχειρηματικότητα, ώστε να ανοίξει νέα ψηφιακά "παράθυρα ευκαιρίας".
Απαριθμώντας τις διεθνείς τάσεις του "ψηφιακού κόσμου", ο κ. Τζικάκης ξεχωρίζει το cloud, τα analytics, τα business networks και τα social media και αναλύει το πώς η νέα πλατφόρμα της SAP μπορεί να γίνει σύμμαχος των ελληνικών επιχειρήσεων, προκειμένου να εκμεταλλευθούν τα νέα trends.
Συμμερίζεστε την άποψη ότι η τεχνολογία μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας
"Η διεθνής εμπειρία λέει ότι οι χώρες, που δεν επενδύουν σε ψηφιακές πλατφόρμες, σε ψηφιακά εργαλεία, μένουν εκτός παιχνιδιού. Οι μεγαλύτεροι σε κεφαλαιοποίηση όμιλοι στις παγκόσμιες αγορές είναι είτε digital εταιρείες, είτε επιχειρήσεις Τεχνολογίας και Τηλεπικοινωνιών ή εταιρείες που έχουν επενδύσει τα μέγιστα σε ψηφιακές πλατφόρμες. Ακόμη και οι παραδοσιακές εταιρείες, όπως οι πετρελαϊκές ή επιχειρήσεις εκμετάλλευσης ορυκτού πλούτου, των οποίων το μοντέλο λειτουργίας παραμένει ίδιο, εδώ και δεκάδες χρόνια, έχουν επενδύσει τεράστια κεφάλαια στην ψηφιακή τους ανάπτυξη.
Πόσο μάλλον στην ελληνική αγορά, όπου έχουμε δυο ζητήματα: η σχέση κράτους - πολίτη και η σχέση κράτους - επιχείρησης δεν είναι ψηφιακή. Δεν είναι ψηφιακή πλατφόρμα να υπάρχει ένα site, μέσω του οποίου όλοι οι εμπλεκόμενοι διεκπεραιώνουν τη συνολική διαδικασία χειροκίνητα. Ψηφιακή πλατφόρμα είναι το Facebook, είναι η εμπειρία του Amazon και του eΒay, είναι το internet banking. Σε έναν κόσμο που είναι ψηφιακός, είναι αδύνατον να πει κανείς "εγώ θα γίνω Βόρεια Κορέα, θα απομονωθώ από όλους τους άλλους και θα δουλεύω με τον παραδοσιακό τρόπο, με μολύβι και χαρτί και με "συστήματα-νησιά", που δεν επικοινωνούν μεταξύ τους".
Η Ελλάδα, που βρίσκεται σήμερα; Κάνει βήματα προς την ψηφιακή της εξέλιξη;
"Με την κρίση, η ανάγκη για καινοτομία έπαψε να είναι προτεραιότητα για τις ελληνικές επιχειρήσεις, γιατί, πλέον, το διακύβευμα ήταν η επιβίωση. Δεν υπήρξε συνέχεια στην αγορά, δεν μπορούσε να γίνει ο σωστός προγραμματισμός και έτσι χάθηκε αρκετό χρονικό διάστημα. Σήμερα, μέχρι να υπάρξει μια συμφωνία με το Eurogroup, η αγορά παραμένει, θα έλεγα, σε μια κατάσταση "χειμερίας νάρκης". Ευελπιστούμε ότι θα κλείσει σύντομα αυτό το κεφάλαιο. Ο επιχειρηματικός κόσμος, αλλά και ο μέσος καταναλωτής, θέλει να υπάρξει μια συμφωνία, ώστε η Ελλάδα να προχωρήσει και να υπάρξει ένα σταθερό περιβάλλον. Όταν το μακροοικονομικό περιβάλλον δεν είναι σταθερό, δεν μπορεί κανένας επιχειρηματίας να κάνει επενδύσεις. Η έλλειψη αυτή της σταθερότητας μας κοστίζει ως χώρα."
Σε τι ψηφιακή ηλικία, θα λέγατε, ότι βρίσκεται σήμερα το ελληνικό κράτος;
"Θα έλεγα σε νηπιακή. Και σε κάποια ζητήματα ακόμη και σε βρεφική. Μέχρι σήμερα, οι προηγούμενες κυβερνήσεις στην Ελλάδα είχαν κάνει κάποια βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ευελπιστούμε ότι και η σημερινή κυβέρνηση, αφού λήξει η ιστορία των διαπραγματεύσεων για την αναχρηματοδότηση, θα βρει το κουράγιο να συνεχίσει σε αυτόν τον δρόμο.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι σαφώς πιο μπροστά από το κράτος. Κυρίως οι μικρές επιχειρήσεις και οι startups. Ως εταιρεία έχουμε εστιάσει στις νεοφυείς εταιρείες, μέσα από διάφορα προγράμματα στην ΕλλάδαΑπλά θα θέλαμε να το δούμε αυτό να γίνεται πιο γρήγορα. Σήμερα υπάρχουν τα best practices και η προετοιμασία. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε εκ νέου τον τροχό. Αυτό που πρέπει να πάρουμε απόφαση είναι, ότι η Ελλάδα δεν είναι κάτι διαφορετικό. Είμαστε μια ευρωπαϊκή χώρα, μέλος της Ε.Ε., υπάρχει η βούληση από όλους να είμαστε μέλος της Ε.Ε. και του ευρώ, άρα γιατί να μην κάνουμε χρήση των εργαλείων, που ήδη υπάρχουν και ήδη χρησιμοποιούνται από όλους;
Η SAP έχει μεν το μεγάλο μερίδιο της αγοράς, ωστόσο, υπάρχουν και άλλες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, που μπορούν να προσφέρουν αυτά τα εργαλεία. Μας ενδιαφέρει να ψηφιοποιηθεί η ελληνική οικονομία και η ελληνική κοινωνία. Το εάν θα είναι με εμάς ή με κάποιον άλλον είναι δευτερεύουσας σημασίας. Υπάρχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: υπάρχει πολύτιμη διεθνής εμπειρία και γνώση, την οποία μπορούμε να εκμεταλλευθούμε."
Οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν αντιληφθεί την αναγκαιότητα της ψηφιοποίησης της λειτουργίας τους;
"Οι ελληνικές επιχειρήσεις είναι σαφώς πιο μπροστά από το κράτος. Κυρίως οι μικρές επιχειρήσεις και οι startups. Ως εταιρεία έχουμε εστιάσει στις νεοφυείς εταιρείες, μέσα από διάφορα προγράμματα στην Ελλάδα, όπως και στις υπόλοιπες χώρες της Νότιας Ευρώπης.
Σήμερα υπάρχουν ελληνικές εταιρείες, που έχουν δημιουργήσει νέα προϊόντα και υπηρεσίες πάνω σε πλατφόρμες της SAP. Είμαστε πολύ περήφανοι για αυτές και μάλιστα τις στηρίζουμε στην προσπάθειά τους να εισέλθουν σε νέες αγορές του εξωτερικού και να εκμεταλλευθούν το εκεί πελατολόγιο της SAP. Αλλά και οι παραδοσιακές μικρομεσαίες επιχειρήσεις της ελληνικής αγοράς έχουν αντιληφθεί τα "ψηφιακά παράθυρα ευκαιρίας", που ανοίγονται.
Δεν είναι τυχαίο, ότι οι πωλήσεις μας στην Ελλάδα το 2014 αυξήθηκαν κατά ισχυρά διψήφιο ποσοστό, μάλιστα το μεγαλύτερο ποσοστό ανάπτυξης, που είχαμε ποτέ στην ελληνική αγορά. Συνολικά, τη διετία 2013 - 2014 είχαμε εντυπωσιακή αύξηση πωλήσεων και διεύρυνση της πελατειακής βάσης ακριβώς από εταιρείες, που θέλησαν να εκμεταλλευθούν την καινοτομία, που παρέχει η SAP. Ειδικά η νέα ψηφιακή πλατφόρμα, το S/4HANA βοηθά τους πελάτες να κάνουν ακριβώς αυτό: να εκμεταλλευθούν τα νέα trends της αγοράς, δηλαδή το mobility, το cloud, τα analytics, τα business networks και τα social media, ώστε να αναπτυχθούν περαιτέρω.
Στο νέο ψηφιακό κόσμο, η επιχείρηση πρέπει να "τρέχει" γρήγορα και απλά, με ασφαλή και ταυτόχρονα οικονομικό τρόπο. Είναι μια μοναδική ευκαιρία για τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις να κάνουν πράξη την εξωστρέφεια."
Ποιοι κλάδοι της οικονομίας εκδηλώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον να ενισχύσουν την ψηφιακή τους ετοιμότητα;
"Πραγματικά είναι πολλοί οι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας, που έχουν συνειδητοποιήσει τις ψηφιακές τους ανάγκες. Ειδικά σε ό,τι αφορά στην αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων για την τόνωση της εξωστρέφειας, θα ανέφερα τον τομέα των καταναλωτικών αγαθών, στα οποία περιλαμβάνονται τα τυποποιημένα αγροτικά προϊόντα, αλλά και τα καλλυντικά.
Στους κλάδους, που έχουν δυναμική, αλλά χρειάζονται τα ψηφιακά εργαλεία, για να γίνουν πιο εξωστρεφείς, θα περιελάμβανα και τομείς, όπως τα οικοδομικά υλικά και η ορυκτή ύλη, αλλά και ο χώρος της ενέργειας, που όμως δεν είναι εξωστρεφής. Επίσης, μεγάλες κινήσεις θα πρέπει να περιμένουμε σε τεχνολογικό επίπεδο και από το ναυτιλιακό κλάδο, ο οποίος είχε υστερήσει μέχρι σήμερα από την άποψη της τεχνολογίας, ενώ διαθέτει την απαιτούμενη δυναμική."
Πως θα αξιολογούσατε το διαθέσιμο επιστημονικό κεφάλαιο στην Ελλάδα σήμερα και το επίπεδο καινοτομίας μεταξύ των νέων;
"Από την επαφή μας με τους μαθητές, τους φοιτητές και τη νεοφυή επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα, βλέπουμε ανθρώπους, που έχουν την καινοτομία χαραγμένη στο DNA τους. Μπορεί να μην έχουν καν δική τους εταιρεία και να παράγουν σε ένα δωμάτιο του σπιτιού τους, ωστόσο παράγουν καινοτομία.
Είναι βέβαια ανησυχητικό, ότι μεγάλο μέρος αυτών των ταλέντων φεύγει εκτός Ελλάδας, αλλά –προσωπικά - εκτιμώ ότι αυτό μπορεί να αναστραφεί. Πιστεύω ότι όλη αυτή η δυναμική για καινοτομία και εξέλιξη δεν θα "πνιγεί" από τα σκαμπανεβάσματα της οικονομίας.
Μπορεί να μην έχουν καν δική τους εταιρεία και να παράγουν σε ένα δωμάτιο τους σπιτιού τους, ωστόσο παράγουν καινοτομία. Είναι βέβαια ανησυχητικό, ότι μεγάλο μέρος αυτών των ταλέντων φεύγει εκτός ΕλλάδαςΑπαραίτητη προϋπόθεση, βέβαια, είναι να συνεργαστούν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, γιατί σήμερα υπάρχουν αδύναμοι κρίκοι στην αλυσίδα, μεταξύ αυτών και το εκπαιδευτικό σύστημα.
Ως SAP, την τελευταία τετραετία, έχουμε κάνει πολλή δουλειά σε αυτήν την κατεύθυνση, τόσο σε επίπεδο σχολείων όσο και στη βάση των Πανεπιστημίων. Οικοδομούμε ένα συνολικό οικοσύστημα καινοτομίας στην Ελλάδα γύρω από τη SAP. Στόχος ως εταιρεία στην Ελλάδα είναι να δούμε πως μπορούμε εμείς και το οικοσύστημά μας να μεγαλώσουμε, απορροφώντας όσο περισσότερους νέους μπορούμε και δημιουργώντας συνεχώς νέες θέσεις εργασίας.
Αλλά όλο αυτό είναι "σταγόνα στον ωκεανό". Όσο και να βοηθά η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν αρκεί, γιατί είμαστε πολύ λίγοι σε σχέση με τις ανάγκες και απαιτείται η συνδρομή της επίσημης Πολιτείας.
Πλέον, περιμένουμε από την ελληνική κυβέρνηση να εξειδικεύσει τα πλάνα της για την παραγωγή καινοτομίας στη χώρα. Για παράδειγμα, εμείς περιμένουμε ένα "πράσινο φως" για να ενεργοποιήσουμε το Κέντρο Innovation & Value Engineering της SAP στην Ελλάδα…"
Συνολικά, η Ευρώπη εκτιμάτε ότι μπορεί να ανακτήσει το χαμένο έδαφος στο επίπεδο ψηφιακής οικονομίας και καινοτομίας;
"Υπάρχουν δύο ζητήματα: το ένα αφορά τις υποδομές και το άλλο τις εφαρμογές. Σε επίπεδο υποδομών, τις εξελίξεις οδηγούν οι μεγάλες εταιρείες του κλάδου στην Ευρώπη, που επιχειρούν να φέρουν την καινοτομία την αγορά. Σε επίπεδο applications, το δρόμο ανοίγουν, κυρίως, οι νεοφυείς εταιρείες. Σήμερα, κακά τα ψέματα, η ψηφιακή καινοτομία έχει μεταφερθεί στο Palo Alto και στη Sillicon Valley. Υπάρχει η ανάγκη να δημιουργηθεί ένας αντίστοιχος ευρωπαϊκός κόμβος καινοτομίας. Γίνονται σήμερα κινήσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, ωστόσο, δεν υπάρχει συμφωνία για το που θα εγκατασταθεί αυτός ο κόμβος καινοτομίας, ώστε να γνωρίζουν τα startups, οι διεθνείς επενδυτές, οι τράπεζες, οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας που θα κάνουν focus, για να στηρίξουν τις startups. Ως SAP, επενδύουμε σε αυτήν την κατεύθυνση, γιατί υπάρχει δυναμική και κατάλληλο momentum. Θέλω να πιστεύω ότι, σε επίπεδο υποδομών, η Ευρώπη θα συνεχίσει να είναι δυναμική αγορά, γιατί πολλές από τις μεγάλες εταιρείες, που παράγουν καινοτομία, είναι ευρωπαϊκές. Σε επίπεδο applications, θέλω να πιστεύω ότι θα χτιστεί ένας τέτοιος πόλος, ώστε να ανταγωνιστούμε και την Ασία και τις ΗΠΑ επί ίσοις όροις".
Ο κ. Steve Στάθης Τζικάκης είναι SVP & Γενικός Διευθυντής, για τη Νότια Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Αφρική στη SAP.