Οδικό δίκτυο ορεινού Θέρμου: "Ακτίνα φωτός από τη χαραμάδα"

Γράφει ο Νίκος Κωστακόπουλος

Εκπαιδευτικός - Δημοτικός Σύμβουλος Θέρμου

Το οδικό δίκτυο του ορεινού Θέρμου ή μάλλον, ακριβέστερα, για να μην αδικούμε και τη σημασία των εκφράσεων, ένα πλέγμα υποτυπωδών χωματόδρομων συνολικού μήκους 75 χιλιομέτρων, οι οποίοι εξυπηρετούν κατ’ αποκλειστικότητα την επικοινωνία 17 οικισμών, 8 Τοπικών Κοινοτήτων, της κατ’ εξοχήν ορεινής περιοχής του Δήμου Θέρμου, του ορεινού Θέρμου – μιας περιοχής με έκταση αντίστοιχη της Μήλου, για να δοθεί μια τάξη μεγέθους αυτής, η οποία διαθέτει αδιαμφισβήτητο φυσικό κάλλος και αντίστοιχα μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης στους τομείς του οικοτουρισμού και των συναφών εναλλακτικών δραστηριοτήτων, όπως και της παραθεριστικής κατοικίας – συνιστά ένα από τα μείζονα προβλήματα για την Αιτωλοακαρνανία.

Πρόβλημα, που καταδικάζει ολόκληρη την εν λόγω περιοχή σε αναπτυξιακό μαρασμό λόγω του ιδιότυπου απομονωτισμού που αυτή βιώνει – απομονωτισμού, ο οποίος προσομοιάζει με τον αντίστοιχο ενός μικρού νησιού καταμεσής του πελάγου, πράγμα που χωρίς υπερβολή καθιστά το ορεινό Θέρμο «νησί» στην οροσειρά της Πίνδου – και συνιστά συνάμα όνειδος για την αναποτελεσματικότητα των δομών της  πολιτείας, καθώς ουδέποτε έχει αντιμετωπιστεί συντονισμένα, ώστε να δρομολογηθεί η λύση του σε εύλογο χρονικό διάστημα, και γι’ αυτό παραμένει ακόμη σε τόσο έντονο βαθμό στην ορεινή αυτή περιοχή, τη μοναδική περιοχή της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας που το κύριο οδικό δίκτυο σύνδεσης των χωριών της παραμένει χωμάτινο. 

Αυτός είναι και ο λόγος της συνεχούς αρθρογραφίας γι’ αυτό το ζήτημα από τον υποφαινόμενο, η οποία, όπως είναι φυσικό, έχει διεκδικητικό χαρακτήρα και λογικό είναι να περιλαμβάνει ενίοτε «δριμύ κατηγορώ» κατά παντός υπευθύνου και να εκφράζεται μέσω αυτής δυσαρέσκεια για τη στασιμότητα που παρατηρείται στην προώθηση, έστω και με αργά βήματα κάθε φορά, της επίλυσης του προβλήματος αυτού. Το παρόν άρθρο, όμως, έχει διαφορετικό χαρακτήρα, αφού εκφράζεται σ’ αυτό ευαρέσκεια. Κι αυτό, γιατί υπήρξε πρόσφατα μια εξέλιξη που προσομοιάζει με την ακτίνα φωτός που μόλις και μετά βίας διέκριναν παγιδευμένοι εργαζόμενοι σε στοά ορυχείου να εισχωρεί από μια χαραμάδα κάπου στο βάθος ανάμεσα από τα χαλάσματα, καθώς έψαχναν απεγνωσμένα για έξοδο, πράγμα που τους έκανε να αναθαρρήσουν, αν και γνωρίζουν πως θα χρειαστεί πολλή προσπάθεια και μεγάλη χρονική αναμονή ακόμη ωσότου καταστεί δυνατό να βγουν στο φως του ήλιου, και γι’ αυτό ασυναίσθητα ξεσπούν σε ζητωκραυγές, αφού ξαναγεννήθηκε μέσα τους η ελπίδα της σωτηρίας τους.

Η αναφερόμενη εξέλιξη, λοιπόν, για το εν λόγω ζήτημα έχει να κάνει με την πρόσφατη ανακοίνωση από τον Γενικό Γραμματέα Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών και Δικτύων κ. Γεώργιο Δέδε των έργων που χρηματοδοτήθηκαν πρόσφατα από το εν λόγω Υπουργείο για την Αιτωλ/νία, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και δύο οδικά έργα που αφορούν την οδοποιία στο ορεινό Θέρμο, με συνολικό ποσό χρηματοδότησης τριών εκατομμυρίων ευρώ, ισόποσα κατανεμημένο σε καθέναν από τους κύριους δρόμους σύνδεσης της Τοπικής Κοινότητας Αμβρακιάς και της Τοπικής Κοινότητας Κοκκινόβρυσης (από 1,5 εκατομμύριο ευρώ) για την ασφαλτόστρωση ενός νέου τμήματος στον κάθε δρόμο, σε συνέχεια αντίστοιχων έργων που είχαν υλοποιηθεί με παλαιότερες χρηματοδοτήσεις σε τμήματα των εν λόγω δρόμων και παρέμειναν χωρίς συνέχεια τα τελευταία χρόνια λόγω έλλειψης πιστώσεων.

Η χρηματοδότηση αυτή, η οποία εγκρίθηκε σε συνέχεια δύο πιστώσεων που χορηγήθηκαν πρόσφατα από το ίδιο Υπουργείο (400 χιλιάδες ευρώ για την ασφαλτόστρωση του δρόμου Αετόπετρα – Δρυμώνας και 250 χιλιάδες ευρώ για αποκατάσταση ζημιών στα δίκτυα ύδρευσης οικισμών της εν λόγω περιοχής) συνιστά για το ορεινό Θέρμο ό,τι η ακτίνα φωτός που διακρίνουν από τη χαραμάδα οι παγιδευμένοι σε στοά ορυχείου. Συνιστά την αναζωπύρωση της ελπίδας του ορεινού Θέρμου για έξοδο από τον ιδιότυπο γεωγραφικό, συγκοινωνιακό και αναπτυξιακό απομονωτισμό που υφίσταται η περιοχή αυτή, καθώς η σκληρή πραγματικότητα λέει πως το ύψος των εν λόγω χρηματοδοτήσεων είναι μικρό αναλογικά με το μέγεθος του προβλήματος, αφού απαιτούνται χρηματοδοτήσεις πολύ μεγαλύτερες, προκειμένου να επιλυθεί το πρόβλημα στο σύνολό του. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να παραβλεφθεί.

Λαμβανομένης υπόψη, όμως, της οικονομικής συγκυρίας που αντιμετωπίζει η χώρα αυτή την περίοδο, πρέπει να παραδεχθούμε πως πρόκειται για παρέμβαση με ιδιαίτερη σημασία. Κι αυτό, κυρίως, γιατί είναι η πρώτη φορά που το εν λόγω Υπουργείο παρεμβαίνει σχετικά, μετά από πολλά χρόνια, χρηματοδοτώντας έστω και ένα μικρό μέρος των έργων οδοποιίας στην περιοχή αυτή, καθώς ως πρότινος σε κάθε σχετική όχληση οι προηγούμενες αντίστοιχες διοικήσεις παρέπεμπαν στις αποκεντρωμένες μορφές διοίκησης λόγω αρμοδιότητας αυτών επί του θέματος, όπου, όμως, σπάνια υπήρχε αντίστοιχη ανταπόκριση συνήθως λόγω οικονομικής αδυναμίας. Κάτι που δεν έγινε αυτή τη φορά, και γι’ αυτό οφείλουμε να τονίσουμε τη διαφορά αντίληψης της τωρινής πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου, η οποία, ανταποκρινόμενη ορθά στον ρόλο της να παρεμβαίνει επικουρικά όταν και όπου η ανάγκη επιτάσσει για την άμβλυνση των κραυγαλέων ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, προσέτρεξε σε ενεργό συμπαράσταση στα σχετικά αιτήματα του Δήμου Θέρμου με την εξασφάλιση των προαναφερόμενων χρηματοδοτήσεων, πράγμα που την τιμά ιδιαίτερα και τυγχάνει της δέουσας αναγνώρισης από τη δημοτική αρχή Θέρμου και κατ’ επέκταση από την τοπική κοινωνία του ορεινού Θέρμου.

Οπότε, μετά και από την προαναφερόμενη πρόσφατα αναγγελθείσα χρηματοδότηση δημιουργείται βάσιμη πεποίθηση στην εν λόγω περιοχή ότι η κεντρική διοίκηση καθίσταται πλέον συμμέτοχος στο εν λόγω πρόβλημα και δεν το αγνοεί, όπως συνήθως γινόταν έως πρότινος, πράγμα που αναπτερώνει τις ελπίδες ότι θα συνεχιστεί η χορήγηση των σχετικών πιστώσεων τόσο από το ίδιο Υπουργείο όσο και από κάθε άλλη δυνητική πηγή χρηματοδότησης, ώστε να μην διαψευστούν για πολλοστή φορά οι προσδοκίες της περιοχής για εξάλειψη του προβλήματος στο σύνολό του εντός ορατού χρονικού ορίζοντα.

Γι’ αυτό, πέρα από τη σχετική δημόσια ανακοίνωση του Δήμου Θέρμου, αισθάνομαι την ανάγκη και σε προσωπικό επίπεδο – τόσο λόγω εντοπιότητάς μου από την άμεσα ωφελούμενη από τα προαναφερόμενα έργα περιοχή όσο και λόγω της πολύχρονης ενασχόλησής μου, εκ της  ιδιότητάς μου του Δημοτικού Συμβούλου στον Δήμο Θέρμου, με το ζήτημα της ωρίμανσης των απαιτούμενων έργων οδοποιίας της εν λόγω περιοχής – να εκφράσω δημοσίως την ευαρέσκειά μου, όπως και μέσω αυτού και την αντίστοιχη της τοπικής κοινωνίας του ορεινού Θέρμου, την οποία εκπροσωπώ μεταξύ άλλων συναδέλφων, προς όλους όσους συνετέλεσαν στην εξασφάλιση της προαναφερόμενης χρηματοδότησης, οι οποίοι έχουν συμπεριληφθεί στην ανακοίνωση του Δήμου Θέρμου και θα ήταν πλεονασμός να επαναληφθεί το ίδιο εδώ.

Δεν θα μπορούσε βέβαια να παραλειφθεί μια ενδεικτική αναφορά ευαρέσκειας στους βασικότερους συντελεστές της προαναφερόμενης χρηματοδότησης, την Αντιπεριφερειάρχη Αιτωλ/νίας κ. Χριστίνα Σταρακά, η συμβολή της οποίας αποτέλεσε τον πιο καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχή έκβαση της προσπάθειας για εξασφάλιση του μέγιστου δυνατού ύψους χρηματοδότησης για το εν λόγω ζήτημα, τον συμπατριώτη μας, Διευθυντή του Γραφείου του Υπουργού, κ. Σταύρο Καραγκούνη, η παρουσία του οποίου στη θέση ευθύνης που του έχει ανατεθεί διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην επιτυχή έκβαση του ζητήματος, και φυσικά τον Δήμαρχο Θέρμου κ. Σπύρο Κωνσταντάρα, ο οποίος προώθησε με ιδιαίτερη επιμονή το αίτημα των προαναφερόμενων χρηματοδοτήσεων στο Υπουργείο.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι, όταν υπάρχει πολιτική βούληση, είναι δυνατόν να προωθηθεί σε ικανοποιητικό βαθμό η υλοποίηση υποδομών, όπως είναι η ασφαλτόστρωση του εκτεταμένου χωμάτινου οδικού δικτύου που συνδέει τα χωριά του Ορεινού Θέρμου, έστω και σταδιακά λόγω της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας. Η αγαστή συνεργασία όλων των παραγόντων που σχετίζονται με τη λύση του προβλήματος, η διαρκής προσπάθεια, η μεθοδικότητα, η επιμονή και η υπομονή αποτελούν τα στοιχεία εκείνα που εγγυώνται την επιτυχή πορεία προς την επίλυση αυτού του προβλήματος.

Με δεδομένα αφενός την πολιτική βούληση εκ μέρους της κεντρικής διοίκησης για το ζήτημα, που εκφράστηκε μέσω των προαναφερόμενων χρηματοδοτήσεων, και αφετέρου την ύπαρξη ωριμότητας, από πλευράς μελετών και αδειοδοτήσεων, των απαιτούμενων σχετικών οδικών έργων που έχει εξασφαλιστεί με μέριμνα του Δήμου Θέρμου σταδιακά στη διάρκεια της τελευταίας δεκαπενταετίας – στοιχείο που, δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατό να αξιοποιηθεί δεόντως κατά την αντίστοιχη χρονική περίοδο – η συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι ίσως η πιο ενδεδειγμένη για να γίνει το επόμενο απαραίτητο βήμα που παραμένει σε εκκρεμότητα, δηλαδή να αναλάβει πλέον τη σχετική πρωτοβουλία η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση Δυτικής Ελλάδας, τόσο λόγω αρμοδιότητάς της για το επαρχιακό οδικό δίκτυο όσο και λόγω της σχετικής τεχνικής επάρκειας και της αντίστοιχης οικονομίας κλίμακας που διαθέτει, αλλά και λόγω του σημαντικού πολιτικού βάρους που διαθέτει ως διοικητική οντότητα. Να αναγάγει η ίδια η Περιφέρεια το πρόβλημα αυτό στο βάθρο που του αναλογεί, δηλαδή να το συμπεριλάβει στη λίστα των πρώτιστων προτεραιοτήτων της, εξαντλώντας κάθε δυνατότητα χρηματοδότησης από ίδιους πόρους αλλά και διεκδικώντας επιπλέον πόρους από κάθε δυνητική πηγή χρηματοδότησης, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί η ασφαλτόστρωση τόσο των δύο δρόμων, τμήματα των οποίων αφορούν οι προαναφερόμενες χρηματοδοτήσεις, στο σύνολο του μήκους τους, όσο και όλων των λοιπών αντίστοιχων δρόμων της εν λόγω περιοχής.

Στο πλαίσιο αυτό, μάλιστα, η χρηματοδότηση όλων των ημιτελών οδικών έργων στην εν λόγω περιοχή, σε συνολικό μήκος δρόμων 34 χμ., με τα οποία υλοποιούνται οι κύριες συνδέσεις 10 κεντρικών οικισμών της εν λόγω περιοχής, συμπεριλαμβανομένων και των απαιτούμενων περαιτέρω παρεμβάσεων που αναφέρονται στην αποκατάσταση των ζημιών που προήλθαν από τις καταστροφικές πλημμύρες του 2015, σύμφωνα με τα αιτήματα που έχουν διατυπωθεί από τον Δήμο Θέρμου προς τις αρμόδιες υπηρεσίες, είναι κάτι που δεν μπορεί να περιμένει άλλο και επιβάλλεται να προωθηθεί άμεσα χωρίς άλλη καθυστέρηση.

Καιρός είναι το κεφαλαιώδες ζήτημα της ασφαλτόστρωσης του συνόλου των δρόμων που συνδέουν τις Κοινότητες του Ορεινού Θέρμου, να αντιμετωπιστεί στο σύνολό του με τη δέουσα αποτελεσματικότητα, με προγραμματισμό των σταδίων υλοποίησής του εντός ορατού και προσυμφωνημένου χρονικού ορίζοντα και με συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων σχετικά παραγόντων, και όχι να αποτελεί προϊόν συμπτωματικής και αποσπασματικής αντιμετώπισης, όπως συμβαίνει κάθε φορά ως τώρα.

Είναι η ευκαιρία να αφεθεί έντονο το στίγμα τόσο της Περιφέρειας, και προσωπικά του Περιφερειάρχη κ. Απόστολου Κατσιφάρα, όσο και της παρούσας κυβέρνησης, στην προσπάθεια για αναγνώριση του αυτονόητου δικαιώματος της πρόσβασης σε μια ολόκληρη περιοχή, αυτή του Ορεινού Θέρμου. Μια περιοχή πολλά υποσχόμενη αναφορικά με την προσδοκώμενη ανάπτυξη νέου τύπου, η οποία συνάδει τόσο με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εν λόγω περιοχής όσο και με τις αναγκαιότητες της οικονομίας σε επίπεδο χώρας για επέκταση της τουριστικής περιόδου σε δωδεκάμηνη βάση κατ’ έτος.

Τη μόνη περιοχή που διαθέτει το θλιβερό προνόμιο να αντιμετωπίζει το πρόβλημα της οδικής απομόνωσης σε βαθμό μοναδικής έντασης στο σύνολο της εδαφικής έκτασης μιας ολόκληρης διοικητικής περιφέρειας!

Για να πάψει το Ορεινό Θέρμο να αποτελεί  «νησί» στην οροσειρά της Πίνδου!!

Για να καταστεί η χαραμάδα αισιοδοξίας που άνοιξε για το παγιδευμένο στη «σκοτεινή στοά» του γεωγραφικού, συγκοινωνιακού και αναπτυξιακού απομονωτισμού Ορεινό Θέρμο, διάπλατο άνοιγμα απεγκλωβισμού του!!!