Πανδαισία του λευκού, αποχαιρετισμός στον χειμώνα

Γράφει ο Νίκος Κωστακόπουλος

Εκπαιδευτικός - Δημοτικός Σύμβουλος Θέρμου

Εαρινή ισημερία σήμερα, Τετάρτη 20 Μαρτίου 2019. Το φως έχει πάρει και πάλι κεφάλι στη φετινή πάλη του με το σκοτάδι, καθώς εδώ και τρεις ολόκληρους μήνες η μέρα κερδίζει συνεχώς έδαφος από τη νύχτα, που το προηγούμενο χρονικό διάστημα των έξι μηνών νικούσε τη μέρα κατά κράτος. Αυτό βέβαια μέχρι τη στιγμή που άρχισε η αντίστροφη μέτρηση και η μέρα άρχισε να νικά τη νύχτα και να την ωθεί λίγο λίγο αλλά σταθερά προς τα πίσω. Σήμερα μάλιστα έφτασε να έχουν ίση χρονική διάρκεια οι δυο τους κι από εδώ και στο εξής η μέρα θα συνεχίσει τη νικηφόρα πορεία της για ένα ολόκληρο τρίμηνο ακόμη. Και μετά ξανά τα ίδια και ξανά και ξανά, σε μια αέναη πάλη δίχως τέλος...

Η σημερινή μέρα, βέβαια, σηματοδοτεί ουσιαστικά και τον ερχομό της άνοιξης. Της εποχής που είναι ταυτισμένη με την αναγέννηση της φύσης και με την ανανέωση της ψυχικής διάθεσης των πλασμάτων του ζωικού βασιλείου, μη εξαιρουμένων φυσικά και των ανθρώπων.

Συγχρόνως, βέβαια, είναι και η μέρα του αποχαιρετισμού στον χειμώνα που έφυγε. Και κάθε αποχαιρετισμός φέρνει και συγκίνηση, άλλοτε χλιαρή και άλλοτε έντονη, ανάλογα με το πόσο ευχάριστες ή δυσάρεστες ήταν και οι αναμνήσεις απ' αυτό που κάθε φορά αποχαιρετάμε. Έτσι και σ' αυτή την περίπτωση. Δεν μπορεί ο χειμώνας με τη θαλπωρή που προσφέρει να μην άφησε στον καθένα μας κάποιες θετικές αναμνήσεις, λίγες ή πολλές αδιάφορο.

Πολλά θα μπορούσε να πει ή να γράψει καθένας γι' αυτό, αλλά σίγουρα στις θετικές αναμνήσεις δεν μπορεί παρά να συμπεριλαμβάνονται και οι λευκές μέρες που συνοδεύουν τον χειμώνα και οι μαγικές εικόνες που προβάλλουν από την πανδαισία του λευκού πέπλου που σκεπάζει ενίοτε τη γη, όπως αυτό δημιουργείται από τις νιφάδες του χιονιού που υφαίνουν με τόση υπομονή το αξιοζήλευτο αυτό πέπλο.

Γι' αυτό επιλέχθηκε η σημερινή μέρα γι' αυτή την αναφορά στον περασμένο χειμώνα. Οι επιλογές σίγουρα είναι πάρα πολλές για το ορεινό Θέρμο, καθώς ο καιρός μάς έκανε την τιμή, ειδικά τον φετινό χειμώνα, να στολίσει σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό τη γήινη φύση της περιοχής μας σχεδόν απ' άκρου εις άκρον με το επίσημο χειμερινό της ένδυμα, το λευκό. Ωστόσο, για τη συγκεκριμένη αναφορά επιλέχθηκε  να προβληθούν εικόνες του λευκού θεάματος από ένα μόνο σημείο. Από τη Θέση Θέας Γιδομανδρίτη στα Αμπέλια της Κοινότητας Κοκκινόβρυσης στο ορεινό Θέρμο.

Ένα μικρό πλάτωμα σε μία στροφή του δρόμου Θέρμο – Κοκκινόβρυση στο δυτικό άκρο του οικισμού Αμπέλια, καμιά εφτακοσαριά μέτρα μετά την πλατεία του οικισμού, είναι ο προαναφερόμενος χώρος. Ένα μικρό πλάτωμα που έχει διαμορφωθεί σε μια υπέροχη πλακόστρωτη πλατειούλα σχεδόν ορθογώνια, καγκελόφραχτη, με ένα νεοφυτεμένο δέντρο, μια μουριά, στη μέση και μια προσεγμένη πέτρινη βρυσούλα σε μια γωνιά που τροφοδοτείται με νερό από το δίκτυο ύδρευσης του οικισμού.

Ένας μικρός χώρος, διαμορφωμένος κατάλληλα, απλά και απέριττα, από τον Σύλλογο του χωριού, γέννημα ψυχής από ανθρώπους που επιθυμούν τον εξωραϊσμό του τόπου τους και την ανάδειξη των σημείων εκείνων που συγκροτούν ελκυστικά στοιχεία για επίσκεψη και αναψυχή. Χώρος μικρός αλλά με μεγάλη σημασία. Κι αυτό, γιατί προσφέρει μια υπέροχη πανοραμική θέα προς τα τρία από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, αφού η διαμόρφωση του εδάφους παρέχει τη δυνατότητα θέασης τόσο προς τον νότο όσο και προς την ανατολή και τη δύση.

Μόνο προς τον βορρά δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα, αφού δεν το επιτρέπει ο βουνίσιος όγκος επί του οποίου βρίσκεται η εν λόγω θέση. Ο βουνίσιος όγκος, ή καλύτερα το αντέρεισμα (πρόβουνο) του Παναιτωλικού όρους, που ξεκινάει από την κορυφή Δίκορφο ή Κουκουρέχι και με κατεύθυνση νοτιοδυτική οριζόμενο ανατολικά από τον Γιδομανδρίτη και δυτικά από το Κοσινόρεμα καταλήγει στη θέση Διποταμιά, σχηματίζοντας μια βολική πλαγιά με  νοτιοανατολικό προσανατολισμό, επί της οποίας είναι χτισμένος ο οικισμός Αμπέλια. Μια πλαγιά που λόγω του προαναφερόμενου προσανατολισμού της και της σύστασης του εδάφους της είχε μετατραπεί στο παρελθόν ολόκληρη σε αμπελοφυτείες, παρά τη σχετικά μεγάλη εδαφική κλίση και το ικανό υψόμετρο. Αυτό μαρτυρά εξάλλου και το όνομα του οικισμού.

Η αλήθεια είναι, βέβαια, πως το βάθος του ορίζοντα περιορίζεται από τις βουνοπλαγιές και μόνο προς μία κατεύθυνση, αυτή που ακολουθεί τον κάτω ρου του Γιδομανδρίτη, φτάνει πολύ μακριά, ως την κορυφή  Βαράσοβα στον Πατραϊκό Κόλπο. Το μειονέκτημα του στενού ορίζοντα από τις δύο κατευθύνσεις αντισταθμίζεται, όμως, από τις εικόνες της βουνίσιας ομορφιάς που παρέχει η γύρω περιοχή. Μια περιοχή που απαρτίζεται από φαράγγια, απότομες πλαγιές, αλλού κατάφυτες κι αλλού γκρεμώδεις, αυλακωμένες από κατάφυτα ρέματα, βουνοκορφές, άλλες γυμνές κι άλλες ελατοσκέπαστες, και από χαρακτηριστικούς ορεινούς οικισμούς.

Ανατολικά διακρίνεται η απότομη δυτική πλαγιά ενός ακόμα πρόβουνου του Παναιτωλικού, αυτού που ορίζεται από τις (εμφανείς από τη θέση αυτή) βουνοκορφές Άννινος, Άγιος Αθανάσιος και Άγιος Τρύφωνας, η οποία καταλήγει στην Κοιλάδα των Νεράιδων.

Ένα τμήμα της προαναφερόμενης πλαγιάς προς τη νότια πλευρά αυτής αποτελεί τα Κούρβουλα, ένα χαρακτηριστικό ορεινό αγροτικό τοπίο, που συνδυάζει με αριστοτεχνικό τρόπο το φυσικό κάλλος με τα ποικίλα ανθρώπινα δημιουργήματα της αγροτικής κληρονομιάς, το χαρακτηριστικότερο από τα οποία είναι οι τεχνητές αναβαθμίδες του εδάφους (πεζούλες), που δημιουργούν μια εκπληκτική γλυπτική τοπίου.

Δυτικά διακρίνεται η βορειοανατολική πλαγιά ενός ακόμα πρόβουνου της προαναφερόμενης οροσειράς, όπως αυτό ορίζεται από τις (εμφανείς από τη θέση αυτή) βουνοκορφές Μελιός και Πάνω Κορφή, σε τμήμα της οποίας είναι χτισμένη η Αμβρακιά. Χωριό με αξιοζήλευτα χαρακτηριστικά, αφού τόσο η παραδοσιακή αρχιτεκτονική, που διατηρείται ακόμη σε μεγάλο βαθμό στα κτήριά της, όσο και οι άριστα διατηρημένες τεχνητές αναβαθμίδες του εδάφους (πεζούλες) με την εκπληκτική γλυπτική τοπίου δημιουργούν μια εικόνα σπάνιου κάλλους.

Προς νότο, όμως, η ματιά μπορεί να περιπλανηθεί ελεύθερα, αφού το άνοιγμα του εδάφους στον κάτω ρου του Γιδομανδρίτη επιτρέπει στο βλέμμα να φτάσει ως την πασίγνωστη  βουνοκορφή Βαράσοβα παραπλεύρως της βόρειας ακτής του Πατραϊκού Κόλπου, ενώ στο ενδιάμεσο διάστημα κυριαρχεί το Μαλοβούνι, η τελευταία κορυφή του πρόβουνου που χαρακτηρίζεται από τις κορυφές Άννινος, Άγιος Αθανάσιος, Άγιος Τρύφωνας και Μαλοβούνι.

Ακριβώς πίσω, βέβαια, από την εν λόγω θέση και σε συνάφεια μ' αυτή βρίσκονται τα Αμπέλια. Το χωριό, τμήμα του οποίου αποτελεί και η εν λόγω θέση. Βάσιμα θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι η θέση αυτή συνιστά το νοτιοδυτικό μπαλκονάκι του οικισμού προς την Κοιλάδα του Γιδομανδρίτη, καθώς ολόκληρος ο οικισμός έχει πρόσωπο στην εν λόγω κοιλάδα. Το χωριό με τα αξιοπρόσεκτα χαρακτηριστικά, (αξιόλογα κτήρια, πεζούλες, άπλετους ελεύθερους χώρους), αλλά κυρίως με το ξεχωριστό κέντρο, όπου κυρίαρχα στοιχεία είναι η ευρύχωρη πλατεία με τη σκαλιστή πέτρα και ακριβώς δίπλα ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, που είναι χαρακτηρισμένος διατηρητέο μνημείο, αλλά και τα πέτρινα κτήρια της Κοινότητας και του πρώην Δημοτικού Σχολείου.

Όλα τα προαναφερόμενα είναι ορατά με μια ματιά, αν βρεθεί κανείς στη Θέση Θέας Γιδομανδρίτη στα Αμπέλια και στρέψει το βλέμμα του προς όλες τις κατευθύνσεις. Και είναι όμορφα ανά πάσα στιγμή, κάθε εποχή του χρόνου, καθώς η φύση μπορεί να παραμένει κατά βάση ίδια, αλλά κάθε φορά εμφανίζεται με διαφορετική μορφή, με διαφορετικά χρώματα, με άλλη αύρα. Και αρέσκεται η ίδια στις συχνές αλλαγές, καθώς θέλει να περιθάλπει με αγάπη τα ζωντανά πλάσματα που κρατά στην αγκαλιά της. Και οι αλλαγές μπορεί να είναι εμφανείς πιο πολύ κάθε φορά που αλλάζουν οι  εποχές, ωστόσο δεν παύουν να καθίστανται διακριτές και κατά τη διάρκεια κάθε εποχής, ακόμα και εντός της ίδιας μέρας.

Το θέαμα, βέβαια, δεν παύει να είναι εντυπωσιακό οποιαδήποτε στιγμή. Ένα θέαμα, που αξίζει να το αναζητήσει κανείς οποιαδήποτε εποχή και οποιαδήποτε μέρα του χρόνου επισκεπτόμενος τη Θέση Θέας Γιδομανδρίτη, καθώς μπορεί να μην πετύχει τη λευκή πανδαισία τριγύρω, αφού κάτι τέτοιο συμβαίνει ελάχιστες μέρες κάθε χρόνο, αλλά σίγουρα θα απολαύσει το πολύχρωμο πρόσωπο της φύσης διανθισμένο τόσο με τα χρώματα κάθε εποχής όσο και με τη διαφορετική της αύρα.

Κι ακόμα, θα του δοθεί η ευκαιρία ν' απολαύσει και τα πολλαπλά θέλγητρα της εγγύς, αλλά και της ευρύτερης, στην εν λόγω θέση περιοχής, που ενδεικτικά απεικονίζονται και στην παρούσα καταγραφή!

Πρόκειται, ασφαλώς, για ένα θέαμα που καθίσταται ακόμη πιο εκπληκτικό κάθε φορά που η φύση επιλέγει να φορέσει το επίσημο χειμερινό της ένδυμα, το λευκό της αγνότητας!!

Είναι η πανδαισία του λευκού, που αξίζει να την απολαύσει κανείς, έστω και μέσα από τις προβαλλόμενες εδώ εικόνες, σήμερα, την πρώτη ουσιαστικά μέρα της άνοιξης, ως έναν συγκινητικό αποχαιρετισμό στον χειμώνα και στα θέλγητρά του!!!