Ρωτούν πολλοί ποιοι είναι οι Φίλοι της Βαλβείου Βιβλιοθήκης και ποιοι οι σκοποί τους. Ο ιδρυτικός πυρήνας είναι Μεσολογγίτες που ζουν στην Αθήνα, αγαπούν τη γενέτειρά τους, παρακολουθούν λόγω των επαγγελμάτων τους τις εξελίξεις στον χώρο των βιβλιοθηκών και του βιβλίου, του πολιτισμού και της τεχνολογίας, της παιδείας και της τέχνης και επιθυμούν να προσφέρουν την τεχνογνωσία αυτή για τον εκσυγχρονισμό και την αναγέννηση της Βαλβείου Βιβλιοθήκης.
Ο Γιάννης Γεωργιάδης, μηχανικός υπολογιστών και πληροφορικής, ο Μιχάλης Κοτίνης, νομικός, η Λαμπρινή Κουζέλη, φιλόλογος και δημοσιογράφος του βιβλίου, η Βούλα Λούβρου, εκδότρια, ο Γιάννης Ντίνος, ψυχολόγος. Η ομάδα επεκτείνεται και είναι ανοιχτή σε ανθρώπους με ιδέες και προτάσεις αλλά κυρίως με διάθεση για δράση, προσφορά, εθελοντισμό με στόχο την εξέλιξη της Βαλβείου σε μια δυναμική βιβλιοθήκη όπως η γειτονική Παπαχαραλάμπειος Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Ναυπάκτου και η Παπαστράτειος Δημοτική Βιβλιοθήκη του Αγρινίου.
Οι βιβλιοθήκες στον κόσμο και σιγά σιγά και στην Ελλάδα, εκτός από τον παραδοσιακό τους ρόλο, εξελίσσονται σε κέντρα συνάντησης και ανταλλαγής απόψεων, σε εστίες ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες μας, σε κέντρα φιλαναγνωσίας αλλά και ψηφιακού αλφαβητισμού, σε τόπους όπου οι νέοι μπορούν να βρουν βήμα δημιουργικής έκφρασης και οι μεγαλύτεροι να καταθέσουν τις εμπειρίες και τις αφηγήσεις τους, σε κέντρα συλλογής εμπειριών και χώρους καταγραφής της τοπικής ιστορίας, σε κόμβους μέσω των οποίων η γνώση και η πληροφορία διαχέεται προς τα κάτω, στους λιγότερο προνομιούχους, σε κέντρα υποστήριξης και αλληλεγγύης σε τούτη την περίοδο της μεγάλης μεταβολής.
Μπορούμε και θέλουμε να βοηθήσουμε, να σταθούμε αρωγοί σε μια επιχείρηση αναβάθμισης της Βαλβείου, εφόσον ο Δήμος και το Πνευματικό Κέντρο, ο έφορος και ο βιβλιοθηκονόμος της Βαλβείου και οι δημότες του Μεσολογγίου το επιθυμούν. Μπορούμε και θέλουμε να βοηθήσουμε όσους έχουν θεσμικούς ρόλους να επιτελέσουν το έργο τους με καλύτερα αποτελέσματα. Δεν έχουμε ρόλο θεσμικό και ούτε φιλοδοξούμε να αποκτήσουμε. Δεν σκοπεύουμε να αναλάβουμε τη δουλειά του βιβλιοθηκονόμου και του εφόρου της Βαλβείου, του προέδρου του Πνευματικού Κέντρου και του δημάρχου. Μπορούμε όμως να τους ενισχύσουμε.
Κάποιοι θα πουν τι λόγο έχουν οι «Αθηναίοι» στα δικά μας πράγματα. Οι «Αθηναίοι» έχουμε εκεί τα εκλογικά μας δικαιώματα για να ενισχύουμε δημογραφικά την εικόνα της πόλης, έχουμε εκεί οικογένειες και ανθρώπους που αγαπούμε, κυρίως έχουμε εκεί τα παιδικά μας χρόνια, αναμνήσεις που εκτείνονται πίσω σε πολλές δεκαετίες και νέες αναμνήσεις που δημιουργούμε σε κάθε ταξίδι επιστροφής. Δεν έχουμε απώτερα κίνητρα, ίσως είμαστε ρομαντικοί ιδεαλιστές. Είμαστε σε θέση κάτι να προσφέρουμε και θα θέλαμε πολύ κάποτε να μιλάει ο κόσμος όλος για τη Βάλβειο όπως μιλούν σήμερα για τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη της Βέροιας. Είναι ένδοξη η ιστορία της πόλης μας, αλλά δεν μπορούμε να τη μηρυκάζουμε και μ’ αυτή να ζούμε. Χρειάζεται επιτέλους να επενδύσουμε στο μέλλον της πόλης, να κοιτάξουμε προς το αύριο. Το επισήμαναν πρόσφατα οι κριτές της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2021 με τρόπο εμφατικό.
Δεν μας αρέσουν λοιπόν οι πολλές κουβέντες. Οι Φίλοι της Βαλβείου προτιμούμε τις δράσεις. Μεριμνούμε για την αναβάθμιση του ηλεκτρονικού εξοπλισμού της Βαλβείου και εξασφαλίσαμε ήδη έναν φορητό υπολογιστή, δωρεά της Cosmote προς τη Βάλβειο. Η Λαμπρινή Κουζέλη, κριτικός βιβλίου στο «Βήμα», θα διαθέσει στη Βάλβειο νέες εκδόσεις των τελευταίων δύο ετών για την ανάπτυξη των συλλογών για ενήλικες και συγκεντρώνει, με επιστολές σε εκδότες, βιβλία για τη δημιουργία μιας σύγχρονης, ελκυστικής και χρήσιμης παιδικής συλλογής. Ετοιμάζουμε μια σειρά δράσεων για το καλοκαίρι. Φίλοι έχουν προσφερθεί για να υλοποιήσουν εργαστήρια πληροφορικής για ενήλικες, για να κάνουν εργαστήρια χημείας για εφήβους, για να παρουσιάσουν βιβλία, για να εμψυχώσουν δημιουργικά εργαστήρια για παιδιά.
Επιζητούμε τη συνεργασία με κάθε πολιτιστικό φορέα της πόλης. Απευθυνθήκαμε στη Φωτογραφική Λέσχη Μεσολογγίου για την προετοιμασία από κοινού μιας φωτογραφικής έκθεσης και ευελπιστούμε, παρά την ολιγωρία, να μας απαντήσουν θετικά. Ευχαριστούμε θερμά το Καλλιτεχνικό Εργαστήρι που πρόθυμα και με ενθουσιασμό ανταποκρίθηκε στο αίτημα συμμετοχής σε εκδήλωση λόγου και τέχνης που προγραμματίζουν οι Φίλοι της Βαλβείου.
Εφέτος, για πέμπτη συνεχή χρονιά, 140 δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες στην Ελλάδα θα συμμετέχουν σε πανελλαδική καλοκαιρινή εκστρατεία ανάγνωσης και δημιουργικότητας με θέμα «Συλλέγω εμπειρίες». Τον συντονισμό έχει η Εθνική Βιβλιοθήκη. Η Βάλβειος είναι έξω και μακριά από όλα αυτά, κι όσο περνά ο καιρός το χάσμα που χωρίζει το Μεσολόγγι από την υπόλοιπη Ελλάδα θα βαθαίνει, γιατί με την ψηφιακή επανάσταση η γνώση φτάνει και στο πιο μικρό χωριό, φτάνει στους ακριτικούς Λειψούς, φτάνει στην ακριτική Δράμα, αλλά προσπερνά το Μεσολόγγι.
Δεν είναι καιρός για απολογισμούς, για εσωστρέφεια, για αλληλοκατηγορίες και απόδοση ευθυνών. Ό,τι έγινε, πέρασε. Το τρένο που χάθηκε, έφυγε. Έχουμε όμως το παρόν και το μέλλον, το επόμενο τρένο που έρχεται και μπορούμε να προλάβουμε. Είναι καιρός για δράση, ώστε κάποτε και τα παιδιά του Μεσολογγίου να μπορούν, όπως άλλα παιδιά σε άλλες βιβλιοθήκες στην Ελλάδα, να έχουν μια αποκλειστική online ξενάγηση στο CERN όπου κυριολεκτικά χτυπά η καρδιά της φυσικής επιστήμης, να δουν και να ακούσουν σπουδαίους συγγραφείς, να γνωρίσουν άλλες κουλτούρες, να αποκτήσουν μια βιωματική επαφή με τη γνώση χωρίς να απομακρυνθούν από τον χώρο της Βαλβείου.
Οι Φίλοι της Βαλβείου μπορούμε να βοηθήσουμε να δρομολογηθεί ένα πρόγραμμα εκδηλώσεων, να αναπτυχθεί ένα δίκτυο εθελοντών και μια τεχνογνωσία που θα παραδώσουμε στον Δήμο και στο Πνευματικό Κέντρο, που είναι ο αρμόδιος φορέας επιφορτισμένος, με την ψήφο και την εντολή των δημοτών, με την ανάπτυξη της Βαλβείου.
Για να γίνουν όμως αυτά, απαιτείται ένας ελάχιστος, μόνιμος εξοπλισμός, μια βασική υποδομή. Καρέκλες για όσους θα συμμετέχουν στις εκδηλώσεις και στα εργαστήρια, ένας προτζέκτορας για παρουσιάσεις και προβολές, μια μικροφωνική εγκατάσταση για να ακούγονται όσοι μιλούν. Μέσω του εφόρου της Βαλβείου απευθύναμε αίτημα προς τον πρόεδρο του Πνευματικού Κέντρου για την εξασφάλιση αυτής της υποδομής. Η απάντηση ήταν αρνητική.
Χωρίς καρέκλες, χωρίς εξοπλισμό, η ιδέα πραγματοποίησης εκδηλώσεων είναι ουτοπική. Στην ουσία είναι άρνηση για την οποιαδήποτε ανάπτυξη της Βαλβείου. Οι Φίλοι της Βαλβείου έχουμε ήδη στα χέρια μας έναν υπολογιστή και βιβλία που αναρωτιόμαστε αν έχει νόημα να αποσταλούν σε μια βιβλιοθήκη που δεν θέλει να ζήσει, σε έναν Δήμο που δεν ενδιαφέρεται για τον πολιτισμό και το πρωταρχικό κύτταρο κάθε εκπαιδευτικής και πολιτιστικής ανάπτυξης, τη βιβλιοθήκη, μετά κιόλας τη διεκδίκηση του τίτλου της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2021.
Αν όμως ο Δήμος και οι άρχοντες δεν ενδιαφέρονται, ίσως ενδιαφέρονται οι δημότες. Όπως σε όλη την Ελλάδα, ας πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας. Αν μπορείς να βοηθήσεις τη Βάλβειο, γράψε μας εδώ πώς μπορείς έμπρακτα να προσφέρεις.
Όλοι μαζί μπορούμε να τα καταφέρουμε. Δεν είναι σύνθημα πολιτικό, είναι κάλεσμα συστράτευσης σε έναν κοινό σκοπό με οφέλη για όλους.
Λαμπρινή Κουζέλη
Γιάννης Ντίνος