Γράφει ο Μιχάλης Α. Κοτίνης
Δικηγόρος ε.τ.
H έλευση του καινούργιου χρόνου
συμπίπτει περίπου με τη λήξη της
εύλογης χρονικής περιόδου ενημέρωσης και
προσαρμογής της νέας δημοτικής αρχής στα
δημοτικά πράγματα .
Με τον καινούργιο χρόνο, εκτός της αντιμετώπισης των τρέχουσας φύσης
θεμάτων και προβλημάτων , οι Δημοτικοί Άρχοντες
πρέπει να αρχίσουν να ξεδιπλώνουν το όραμά τους για τα μεγάλα προβλήματα της
πόλης (ανάπτυξη θαλάσσιου μετώπου με
όλες τις αναπτυξιακές δυνατότητες που θα προκληθούν , εμπλουτισμό και
αξιοποίηση της λιμνοθάλασσας κλπ.)
Πέραν της προσπάθειας για την οικονομική ανάπτυξη της πόλης , ας
μου επιτραπεί να θέσω προς συζήτηση ένα θέμα το οποίο, εκτός της ιστορικής και πολιτιστικής του σημασίας, θα έχει μακροχρονίως και
ευνοϊκές οικονομικές συνέπειες για την πόλη .
Εξηγούμαι :
Ο Δήμος Μεσολογγίου είναι ένας εκ
των πολλών μέσης δυναμικότητας δήμων της χώρας. Τι τον διαφοροποιεί; Τι
είναι αυτό που μπορεί να τον ξεχωρίσει;
Η απάντηση είναι απλή : Το
κοσμοϊστορικό γεγονός που συνέβαλε
στην πολιτειακή αποκατάσταση του
νεώτερου Ελληνισμού. Πως αυτό
αξιοποιείται και προβάλλεται; Με
άλλα λόγια πιο είναι το τοπόσημο της
πόλης;
Μια πολύ καλή βάση υπάρχει:
Χάρις στον Κουτκουτάκη είναι
ο Κήπος των Ηρώων . ΄Ηδη τον Απρίλιο του 1862 ο Ελβετός Charles Schaub , περιηγούμενος την πόλη κάνει την πρόβλεψη [ σε μετάφραση ] : « σε
λίγα χρόνια θα γίνει ένας ωραίος
κήπος σε ανάμνηση των πλέον ενδόξων γεγονότων της Ελλάδος » .
Στον ΚΗΠΟ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ δικαιωματικά εντάσσεται και ο πέριξ αυτού
χώρος , δηλ. το Νοσοκομείο και ολόκληρος ο χώρος μπροστά και πίσω από αυτά , ως
συνολικά περικλείεται γύρω - γύρω από δημοτικούς δρόμους .
Κατ’ αρχάς , στο χώρο αυτό πρέπει
να αντιμετωπισθούν ορισμένα νομικής
φύσης προβλήματα . Συγκεκριμένα :
Το Νοσοκομείο, παρά τις
κατά καιρούς δηλώσεις δημοτικών αρχόντων , καίτοι πρόκειται για χώρο που
αποσπάσθηκε από την αρχική έκταση των
Ηρώων , δεν ανήκει σήμερα στον Δήμο. Στο Κτηματολόγιο έχει δηλωθεί ότι ανήκει
στο Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία ΓΕΝΙΚΟ
ΝΟΜΑΡΧΕΙΑΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ
με την ακατανόητη παρατήρηση ότι
ως αιτία κτήσης αναγράφεται ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
χωρίς να προσδιορίζεται ποιός ήταν ο
αποβιώσας διαθέτης .
Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι ο
Δήμος δεν έχει λόγους να διεκδικήσει το χώρο αυτό. Ο διαθέτης
Γεώργιος Χατζη-Κώστας άφησε μόνο χρήματα για την ανέγερση Νοσοκομείου
και ο Δήμος απέσπασε, από την
αρχική έκταση των Ηρώων, χώρο όπου κτίσθηκε το αρχικό κτίριο του Νοσοκομείου. Αρκεί να τονισθεί ότι μέχρι
της υπαγωγής του στο Δημόσιο με το από 23-12-1953 Β.Δ. λειτουργούσε ως Δημοτικό
Αδελφάτο , δηλ. αποκεντρωμένη
δημοτική νοσοκομειακή μονάδα ( αναλυτικά σε ολοσέλιδη
επιστολή μου στην εφημερίδα ΑΙΧΜΗ , φύλλο της 14/04/2016 ) .
Ο Δήμος διαθέτει σειρά σοβαρών επιχειρημάτων να διεκδικήσει το χώρο. Επί πλέον η Διοίκηση
του Νοσοκομείου μετά τον
εξανεμισμό των μετοχών και την εντεύθεν απώλεια
των μερισμάτων δεν θα έχει
ιδιαίτερο ενδιαφέρον να διατηρεί στην κυριότητά
της το κτίριο, το οποίο στη σημερινή κατάσταση μόνο δεσμεύσεις και υποχρεώσεις δημιουργεί
και κανένα όφελος δεν επιφέρει. Με την κατάλληλη νομική
επιχειρηματολογία και την
συνακόλουθη αναγκαία πολιτική
βούληση του αρμόδιου Υπουργείου
ως και προς αποφυγή άσκοπων δικαστικών διενέξεων , πιθανολογώ ότι δεν θα έχει σοβαρές αντιρρήσεις
στην παραχώρηση της κυριότητος
του χώρου στον Δήμο. Επ’ ευκαιρία , στην προαναφερθείσα επιστολή
μου της 14/04/2016 σημειώνω : «
όπως έχει γραφεί στον τοπικό τύπο η παρούσα δικαστική αρχή έχει αναθέσει σε διακεκριμένους νομικούς την εκπόνηση σχετικής γνωμοδότησης » . Υπάρχει ;
Ακόμη σχετικά με το δυτικό τμήμα του έμπροσθεν του Ηρώου χώρου ενδέχεται να υπάρχουν
ορισμένες νομικές εκκρεμότητες
.
Ως οι παλαιότεροι ενθυμούμεθα εκεί υπήρχε ένα μεγάλο
ορθογώνιο κτίσμα που χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή
και το οποίο αργότερα κατεδαφίσθηκε. Προηγουμένως και μέχρι της ανέγερσης
των καινούργιων στρατώνων στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου ,
στρατοπέδευε μονάδα Πεζικού
. Είναι προφανές ότι η ύπαρξη
στρατώνων προϋποθέτει γύρω από το
κτίσμα σημαντική έκταση για την
παράταξη, άσκηση και λοιπές ανάγκες του στρατεύματος .
Ενδέχεται , όμως να υπάρχουν
εντός του δημόσιου αυτού χώρου μικρής
έκτασης ιδιοκτησίες. Ο Δήμος να προβεί στη διερεύνηση των τίτλων
κυριότητος που πρέπει να έχουν υποβληθεί στο κτηματολόγιο και όπου δεν υπάρχουν
να επιδιώξει να παραχωρηθούν σε αυτόν οι
εκτάσεις που ανήκουν ακόμη στο Δημόσιο .
Ακολούθως ο Δήμος να προτείνει στους νόμιμους
δικαιούχους ανταλλαγή με ίσης
αξίας δημοτικά ή δημόσια οικόπεδα . Στην επιδίωξη αυτή ο Δήμος τα μέγιστα θα διευκολυνθεί από το γεγονός ότι η γύρω από το Ηρώο περιοχή σε
απόσταση « 100 μέτρων από του αναχώματος και του τείχους
πέριξ » έχει χαρακτηρισθεί ως ιστορικός
τόπος και ως εκ τούτου ουδεμία ανοικοδόμηση είναι επιτρεπτή . (Αναλυτικότερα σε επιστολή μου στην εφημερίδα ΝΤΑΠΙΑ
, φύλλο 185 , Νοεμβρίου 2003 ) .
Είναι καιρός να κατανοηθεί ότι
ολόκληρος ο προ του Ηρώου χώρος συνέχεται και συνδέεται άρρηκτα με τον κύριο χώρο του Ηρώου και τυγχάνει ανάλογης
με τον Κήπο προστασίας , γι’ αυτό
και δεν έχει κατατμηθεί σε
οικόπεδα και δεν έχει οικοδομηθεί , καίτοι βρίσκεται σε κεντρικό
σημείο της πόλης .
Γι’ αυτό και η προηγούμενη Δημοτική
Αρχή αναγκάσθηκε να ανακαλέσει
ονοματοδοσία ασύμβατη με την ιστορικότητα του χώρου .
Με βάση τα συνοπτικά
προεκτεθέντα πέραν του Ηρώου , το
συνεχόμενο Νοσοκομείο και η πίσω
και μπροστά από αυτά περιοχή θα περιέλθουν αποκλειστικά στην κυριότητα του Δήμου .
Ο ενιαίος πλέον δημοτικός χώρος
μαζί με ότι έχει εναπομείνει από την γειτνιάζουσα έκταση , της πάλαι ποτέ θρυλικής
Ντάπιας του Φραγκλίνου , της
ντάπιας των τιτανομαχιών κατά την μακρόχρονη πολιορκία , να αποτελέσουν τη βάση και την αφετηρία της δημιουργίας ενός πανελλήνιας εμβέλειας
τοπόσημου της Ιεράς Πόλεως .
Ας μη ξεχνάμε ότι ο , κατά Παπαρρηγόπουλο , «
πλείστον συντελέσας εις την άμυναν »
μηχανικός Μιχαήλ Κοκκίνης
είχε ονομάσει τον χώρο
μπροστά από τους προμαχώνες Place
de la Victoire ( Πλατεία της Νίκης ) .
Η Δημοτική Αρχή με την συνδρομή επιτροπής
σοβαρών μελετητών της νεοελληνικής ιστορίας και ιδία της επανάστασης , να προχωρήσει σε ένα πανελλήνιο Διαγωνισμό αξιοποίησης και προβολής του χώρου .
Το παλαιό Νοσοκομείο θα μπορούσε
να χρησιμοποιηθεί ως μουσείο της πόλης
και Κέντρο Τεκμηρίωσης
και Μελέτης της Ελληνικής
Επανάστασης. Μπορεί να εξετασθεί στον πίσω χώρο η δυνατότητα μερικής αναβίωσης της τάφρου. Στο μπροστινό η δημιουργία ενός άλσους
της Επαναστάσεως με προτομές
Ελλήνων και Φιλελλήνων ( Η υπάρχουσα εφετειακή απόφαση για το νοσοκομείο έχει ατονήσει ,
απαιτείται νέα με τα καινούργια δεδομένα ) .
Βεβαίως και άλλες προτάσεις
μπορεί να προβληθούν στο πλαίσιο της αξιοποίησης του χώρου .
Τελικά ο διαγωνισμός
θα καθορίσει περί του πρακτέου .
Θα ακολουθήσει η βαθμιαία
υλοποίηση των συμπερασμάτων του ώστε τα κύρια χαρακτηριστικά να έχουν πραγματοποιηθεί και να συμπέσουν με τα 200 χρόνια από την πολυθρύλητη ΕΞΟΔΟ .
Είναι προφανές ότι το έργο απαιτεί πολύ σημαντικούς πόρους
.
Όπως αποδεικνύεται
από τα διάφορα επιτεύγματα στη χώρα υπάρχουν Ιδρύματα
που εργάζονται σοβαρά και χρηματοδοτούν την εκτέλεση
πολύ δαπανηρών αξιόλογων έργων.
Επί πλέον υπάρχουν και σημαντικά ευρωπαϊκά κονδύλια για παρόμοιες
δράσεις .
Αρκεί να τους παρουσιασθεί ένα πρόγραμμα
μελετημένο , συνεκτικό με
αξιολογήσημα στοιχεία , το οποίο
μάλιστα θα τους δώσει την ευκαιρία
να συνδέσουν το όνομά τους με ένα κορυφαίο γεγονός της νεοελληνικής ιστορίας .
Το έργο είναι μακράς πνοής και απαιτεί συστηματική
και επίπονη προσπάθεια .
Το κύριο βάρος πέφτει στην Δημοτική Αρχή η οποία δέον να εμπνεύσει και να κινητοποιήσει τις
σχετικές διαδικασίες . Να
συγκροτήσει ομάδα ειδικών που θα καταρτίσει ένα άρτιο ,
ολοκληρωμένο φάκελο , ο οποίος θα της δώσει την δυνατότητα , συνεπικορούμενη από
πολιτικές και επιστημονικές προσωπικότητες ως και διάφορους φορείς , να προκαλέσει
το ενδιαφέρον Ελληνικών Ιδρυμάτων και Ευρωπαϊκών Οργανισμών προκειμένου να συμβάλουν
στην επίτευξη ενός μεγάλου έργου
αντάξιου των σκοπών τους , που και
αυτούς θα τιμήσει και στην Ιερή Πόλη θα δώσει ένα τοπόσημο το οποίο θα αναδεικνύει εντυπωσιακά την Ιστορία της και θα την
προβάλει πανελληνίως και διεθνώς .