«Πάλε καλές αντάμωσες,
στον Άη - Συμιό, στον πλάτανο
και στην κρύα βρυσούλα…"
Με αυτους τους στίχους του παραδοσιακού τραγουδιού αναμένεται να τελειώσει τα ξημερώματα της Τετάρτης στο Μεσολόγγι, το τετραήμερο πανηγύρι τ´ Αη -Συμιού.
Απόψε, τελευταια ημέρα του πανηγυριού, οι παρέες των αρματωμένων και των καβαλαραίων, υπό τους ήχους της παραδοσιακής μουσικής από ζουρνάδες και νταούλια θα γλεντήσουν στα στέκια τους στην πόλη, μαζί όμως, στο ίδιο τραπέζι με τις οικογένειες τους.
Το πανηγύρι τ’ Άη- Συμιού ξεκίνησε το βράδυ του Σαββάτου, μέσα στην πόλη του Μεσολογγίου και συνεχίστηκε από το βράδυ της Κυριακής στο μοναστήρι του Αγίου Συμεώνος.
Το απόγευμα της Κυριακής οι παρέες των αρματωμένων και των καβαλαραίων αφού συγκεντρώθηκαν στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνα, χορεύοντας κατευθύνθηκαν στον Κήπο των Ηρώων, όπου τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση στον Τύμβο των Ελεύθερων Πολιορκημένων, για να συνεχίσουν μετά την «πορεία» τους προς το ιστορικό μοναστήρι.
Νωρίτερα, σήμερα το απόγευμα και συγκεκριμένα στις 7:30 γίνεται προσκύνημα των πανηγυριστών, στην Αγία Τριάδα, στο νησί της Κλείσοβας, όπου μετά τον Εσπερινό τελείται επιμνημόσυνη δέηση για τους πεσόντες στη Μάχη της Κλείσοβας.
Το απόγευμα της Δευτέρας, οι πανηγυριστές επέστρεψαν στην πόλη του Μεσολογγίου, όπου το γλέντι συνεχίστηκε μέχρι σήμερα τα ξημερώματα.
Σύμφωνα με ιστορικά τεκμηριωμένες μαρτυρίες το πανηγύρι τ’ Άη – Συμιού έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα, αφού την περίοδο που γιορτάζεται υπάρχουν κείμενα που αναφέρουν ότι ανάλογες γιορτές γινόταν στην αρχαία Πλευρώνα και Καλυδώνα, ενώ ύστερα από την απελευθέρωση το πανηγύρι αποτέλεσε μια γιορτή μνήμης για την πορεία των Ελευθέρων Πολιορκημένων στην ελευθερία μιας και το μοναστήρι του Άη- Συμιού είχε οριστεί ο τόπος συνάντησης όσων επιζήσουν από την ηρωική Έξοδο του Μεσολογγίου.
Ταυτόχρονα, στην πάροδο του χρόνου το πανηγύρι τ’ Άη – Συμιού έχει διατηρήσει αναλλοίωτα όλα τα στοιχεία που το συνθέτουν με σημαντικότερο αυτό της μουσικής από τους ζουρνάδες και τα νταούλια χωρίς να υπάρξει επιρροή από άλλα σύγχρονα μουσικά όργανα.
Τέλος δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το πανηγύρι τ’ Άη – Συμιού είναι το μόνο στην Ελλάδα «αστικό» πανηγύρι με την στενή έννοια του όρου κάτι που το καθιστά μοναδικό στη χώρα.