10 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από το θάνατο του
Μεσολογγίτη ποιητή, Θωμά Γκόρπα, ενός κορυφαίου σύγχρονου πνευματικού ανθρώπου της πόλης, με πλούσιο ποιητικό και λογοτεχνικό έργο.
Ως ελάχιστη απόδοση τιμής στη μνήμη του αναδημοσιεύουμε το προ δεκαετίας σημείωμά μας
στην «ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΙΑ», για την απώλεια του Θωμά Γκόρπα την Πρωταπριλιά του 2003:
«Μόνο ως ψέμα μπορεί
να θεωρηθεί το γεγονός δυο εκλεκτοί πνευματικοί άνθρωποι του τόπου μας, να
φύγουν από την ζωή την ίδια μέρα (Πρωταπριλιά) με ένα χρόνο διαφορά.
Ήταν Πρωταπριλιά του 2002 όταν έφυγε από την ζωή ο Δήμος Μαυρομμάτης, ακριβώς ένα χρόνο
μετά την ίδια μέρα φεύγει από τη ζωή ένας από τους κορυφαίος μεταπολεμικούς
ποιητές, ο Θωμάς Γκόρπας, ο
«ασυμβίβαστος» Μεσολογγίτης.
Η κηδεία του έγινε το
πρωί της Πέμπτης στο κοιμητήριο Ζωγράφου… Ο θάνατός του συγκίνησε πολύ κόσμο
και το σύνολο του Αθηναϊκού τύπου έκανε εκτενείς αναφορές στο πλούσιο
λογοτεχνικό του έργο.
«Σήμερα ταξιδεύει στην αιωνιότητα του οικουμενικού ελληνισμού ο Θωμάς
Γκόρπας. Χάσαμε ένα μεγάλο μας ποιητή. Ο Θωμάς Γκόρπας ήταν μία υπέροχη φωνή
συνείδησης που αποκωδικοποιούσε τον ήλιο σε διάλογο και κτυπούσε κατά πρόσωπο
τη μιζέρια και τη μετριότητα του πολιτικού και πολιτιστικού κατεστημένου της
ανθρωπογεωγραφικής λάμπουσας χώρας μας.
Το Μεσολόγγι τού χάρισε την πνοή και ο
"μεγάλος δρόμος", δώρα μεγάλης τέχνης. Από τότε που τον γνώρισα
κατοικεί στο νου μου ανελέητα και υπέροχα μαζί με τους μεγάλους της ποίησής
μας. Έχω συνθέσει πάνω στα ποιήματά του. Δεν θα νιώσουμε την απουσία του φίλου
μας Θωμά Γκόρπα. Αντίθετα, όπως οι Μεσολογγίτες πρόγονοί του που με τα σπαθιά
ολόρθοι άνοιγαν τα περάσματα για την έξοδο, έτσι και ο άξιος ποιητής θα ανοίγει
εξόδους επιβίωσης με το λόγο, με τα γραφτά, με το στίχο και η ελπίδα και η
ανάσα θα είναι μια από τις πολλές έντιμη στάση στο μέλλον» δήλωσε ο
μουσικοσυνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος,
μιλώντας στον Ραδιοφωνικό Σταθμό Μεσολογγίου υποσχόμενος ότι θα διοργανώσει στο
Μεσολόγγι βραδιά ποίησης «ντυμένη» με την μουσική του αφιερωμένη στην μνήμη του
ποιητή .
Ανακοίνωση για τον θάνατο του Θωμά Γκόρπα έκανε και ο «Συνασπισμός» η οποία ανέφερε μεταξύ
άλλων
«Πέθανε ο
Μεσολογγίτης ποιητής Θωμάς Γκόρπας, μία από τις πιο γνήσιες και
αντιπροσωπευτικές φωνές των μεταπολεμικών χρόνων. Πνεύμα τολμηρό και
ανυπόταχτο, είχε το θάρρος της γνώμης του και υπερασπιζόταν επίμονα και
μαχητικά τις απόψεις του. Η σκέψη μας τον συντροφεύει στο στερνό του ταξίδι».
Τα τελευταία χρόνια
για δικούς του προσωπικούς λόγους είχε αποτραβηχτεί από το Μεσολόγγι,
όμως γνώριζε τα πάντα για την ζωή στην πόλη και για τους ανθρώπους της.
«Λένε ότι βρίζω, εγώ
ποτέ δεν έβρισα μόνο κατήγγειλα τα κακώς κείμενα…» μας είχε πει την
φθινόπωρο του 2001 στην πρώτη γνωριμία που είχαμε μαζί του.
Μας είναι πολύ δύσκολο να σας μεταφέρουμε τα όσα μας είχε
πει τότε αλλά και τα όσα αποκομίσαμε από εκείνη την κουβέντα. Το μόνο που
μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι,
ότι ο Θωμάς Γκόρπας ήταν ένας από τους κορυφαίους πνευματικούς ανθρώπους
της πόλης καθώς μας έδωσε την εντύπωση μιας κινητής εγκυκλοπαίδειας, ίσως ο
«δύσκολος» χαρακτήρας του να ήταν
ανασταλτικός παράγοντας στην «αξιοποίηση» του από την πόλη, ίσως…
Το σίγουρο είναι ότι το έργο του έμεινε ως παρακαταθήκη στις
επόμενες γενιές, όπως σίγουρο είναι ότι άφησε πίσω του ένα ανεκτίμητο αρχείο.
Ένα αρχείο με «άγνωστα» ντοκουμέντα για
την ιστορία της πόλης, με πλειάδα εκδόσεων ακόμη και του προηγούμενου αιώνα
και με πλούσιο φωτογραφικό.
Ο Γιάννης Τριάντης
έγραψε στην χθεσινή ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ (σ.σ.
2/4/2003) για τον Θωμά Γκόρπα:
Τα ανεξίτηλα
στίγματα...
...Τη μέρα που έφυγε ο Θωμάς, κάποιοι ρωτούσαν «ποιος είναι
αυτός ο Γκόρπας». Αλλά όσοι (τον) ήξεραν, χαμήλωναν το βλέμμα σαν μαθήτριες του
κατηχητικού κρύβοντας θυμούς και ανεπίδοτα παράπονα
*** Τη μέρα που έφυγε ο Γκόρπας, σμήνη θανάτου συνέχιζαν τις
φρικώδεις περιπολίες στη Μεσοποταμία. Με δυο λόγια, οι ελεεινοί σκότωναν
αβέρτα, κρυμμένοι πίσω από τα θλιβερά επιχειρήματα του «ελευθερωτικού» τους
ψεύδους (...Βουλιάζουν στο τέλμα της αδίστακτης προπαγάνδας οι συμμορίτες, αλλά
απτόητοι συνεχίζουν να ψεύδονται και να σκοτώνουν)
*** Τη μέρα που ο Θωμάς «επέστρεφε» στο χώμα του Μεσολογγιού
(Τι κι αν το ξόδι στου Ζωγράφου; Εκεί, στις ντάπιες της Ιερής Πόλεως θα
αναπαύεται αιωνίως ο νους του σώματος), όλα χόρευαν στους γνώριμους ρυθμούς: Οι
στίχοι των ποιητών αναζητούσαν οξυγόνο, τα πεζά ονειρεύονταν ανθοστόλιστες
λεωφόρους υποδοχής και οι άνθρωποι της λογοτεχνίας -οι περισσότεροι, τέλος
πάντων- έβλεπαν με εξηγήσιμη πίκρα και αδιάψευστη ζήλια τις συνεχείς πιρουέτες
μιας δράκας ομοτέχνων στις ακόρεστες σελίδες της άκρατης προβολής (...Λόγου
χάριν, η συμπαθής Σώτη Τριανταφύλλου, με άποψη εκπεφρασμένη επί παντός, δεν
αποκλείεται να -κληθεί να- σχολιάσει τις μετεγγραφές Τάτση και Πάντου στον
Ολυμπιακό)
*** Τη μέρα που κάποιοι (φίλοι του) έλεγαν ότι «τον Θωμά τον
σκότωσε το ηφαίστειο που σιγοβράζει στην ψυχή των ικανών, που συμβαίνει να
είναι μοναχικοί και αθώοι», ο υποβολέας θυμήθηκε τις «Σημειώσεις» του
Λυκιαρδόπουλου: Ο Γκόρπας διαβάστηκε «μυθοποιητικά, κανιβαλιστικά», και
προβλήθηκε σαν ένας «ρεμπέτης μετακαρούζος, μπήτνικ και σουρεαλιστής», έγραψε ο
Λυκιαρδόπουλος, παίζοντας άμυνα στις επιθέσεις της ευκολίας
*** Τη μέρα που έφυγε ο Θωμάς Γκόρπας - τζώρας, τρυφερός,
«παράλογος», εκτεθειμένος στους βοριάδες και ακάλυπτος, με στόμα απύλωτο και
γλώσσα που κεντούσε πέλαγα - ένας μαύρος άνεμος άφηνε ανεξίτηλα στίγματα στην
πρόσοψη του Απριλίου...
Στα 68 του έσβησε ο
Θωμάς Γκόρπας»
