Γράφει η Φωτεινή Τσιτσώνη-Καβάγια
Εκπαιδευτικός
ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ! Ένας τόπος γεμάτος από νερά, μια πολιτεία «θαλασσόχτιστη!». Το έδαφός του χαμηλό κι ολοτρόγυρα η λιμνοθάλασσα, που κυριολεκτικά το εξουσιάζει από κάθε του μεριά, με τα βαλτοτόπια της, τις αμμοθίνες, τα τενάγη, τα φυκόστρωτα ακρογιάλια, τ’αρμυρίκια της και τα μικρά, γραφικά και δοξασμένα νησάκια της στην πλατιά αγκαλιά της , τα συνυφασμένα με την ιστορία της!
Κι αντικρίζοντας αυτήν την υπέροχη φυσική ομορφιά γύρω σου κι ενώ νιώθεις τονκόσμο των συναισθημάτων σου να πλαταίνει, αντιλαμβάνεσαι πως πραγματικά η ώρα του καλοκαιριού έφτασε, Ιούνιος μήνας κι η θάλασσα σε τραβάει κοντά της..
Κι αυτή σε υποδέχεται με ζεστασιά και με την υπόσχεση να σε δροσίσει, να σε γαληνέψει και να σου χαρίσει στιγμές απόλαυσης!
Μικρά κυματάκια με αφρό στην κορυφή τους, σε καλωσορίζουν και σπάζουν δίπλα σου, την ώρα που ο αέρας έχει σταματήσει να φυσάει.
Κι ενώ ο Ήλιος του καλοκαιριού και του μεσημεριού καίει, κι εσύ απολαμβάνεις τις βουτιές σου, ξαφνικά νιώθεις πως δεν είσαι μόνος σου στην αγκαλιά της θάλασσας. Τα διαπεραστικά τσιμπήματα που νιώθεις σε κάποιο ή σε κάποια σημεία του σώματός σου, σε κάνουν να αντιληφθείς πως κάπου δίπλα σου στο νερό έχεις μια λίαν ενοχλητική παρέα! Ποια είναι αυτή; Είναι κάποιοι κάτοικοι του νερού, που με τα τσιμπήματά τους σε προειδοποιούν πως μάλιστα εσύ τους γίνεσαι ενοχλητικός, αφού τους παραβιάζεις το χώρο τους!
Κι αν θελήσουμε να συστηθούμε μαζί τους θα μας πουν πως ονομάζονταιΤσούχτρες ή αλλιώς Μέδουσες. Και τι είναι αυτές;
Θαλάσσια ασπόνδυλα ζώα (κνιδόζωα), μικροί πλαγκτογονικοί οργανισμοί, που ζουν στο νερό κατά ομάδες, που το τσίμπημά τους προκαλεί κνησμό κι αλίμονο σε όποιον τύχει κοντά τους! Είναι μια πραγματική απειλή για κάποια θαλάσσια πλάσματα αλλά και για τον ίδιο τον άνθρωπο!
Και σαν τύχεις σε τέτοια περίπτωση είναι τραγικό και κωμικό μαζί! Τσουπ!, ένα τσίμπημα από δώ, τσουπ!, ένα πέταγμα κι ένα «αχ!» από κει και ήδη το κακό έχει γίνει. Κοκκινίλα και πρήξιμο στο σημείο εκείνο, όπου τσιμπήθηκες και όπου αμέσως πρέπει να τοποθετήσεις νερόξιδο ή αμμωνία ή αντιαλλεργική αλοιφή κι αν έχεις την τύχη να είσαι αλλεργικός, α;λίμονό σου. Δε θα γλιτώσεις την κορτιζόνη!
Και στην ουσία πώς είναι οι τσούχτρες; Είναι μικροσκοπικές ζελατινώδεις ουσίες, με πλοκάμια στην περιφέρειά τους, που είναι και τα αισθητήρια όργανά τους.Το κάθεένα από αυτά αποτελείται από κύτταρα, που μπορούν να τσιμπήσουν ή και να σκοτώσουν ζώα. Εχθροί τους οι θαλάσσιες χελώνες και τα μεγάλα πελαγίσια ψάρια.
Ζουν περίπου δυόμισι μήνες. Ταξιδεύουν με τη ροή του κύματος και μπορούν να κάνουν αρκετά χμ. τη μέρα. Υπάρχει όμως ένα είδος, από αυτές που η διάρκεια της ζωής του είναι τριάντα χρόνια και ίσως ακούγεται απίστευτο πως ένα από τα είδη της είναι αθάνατο!
Με τι τρέφονται; Με τα αυγά των ψαριών, με πλαγκτόν, ενώ σε πολλές περιπτώσεις καταστρέφουν και τα δίχτυα των ψαράδων.
Κάποιοι ασιατικοί λαοί τις τρώνε ωμές και μαγειρεμένες και αποτελούν γι’αυτούς μια σημαντική πηγή τροφής. Συνήθως τις σερβίρουν ως σαλάτα με λαχανικά.
Στην Ιαπωνία τις προτιμούν ως ορεκτικό με ξίδι, ενώ σε άλλες χώρες τις εκθέτουν σε ενυδρεία.
Οι πληθυσμιακές εξάρσεις της μέδουσας στη θάλασσα κατά καιρούς, συνδέονται με τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας του νερού και με τις περιβαλλοντικές αλλαγές, όπως οι μεγάλες περίοδοι ξηρασίας και οι πολλές, έντονες και παρατεταμένες ανοιξιάτικες βροχές.
Συνολικά πάνω στη γη απαντώνται 250 είδη τσούχτρας και εξ’ αυτών τα 70 είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο, που όταν έρθει σε επαφή μαζί τους του προκαλούν δυσάρεστη και επικίνδυνη αίσθηση. Τρία μάλιστα από αυτά τα είδη προκαλούνκαι το θάνατο και αυτά ζουν στην Ιαπωνία, τον Κόλπο του Μεξικού και την Αυστραλία.
Αλήθεια! Τι δεν κρύβει μέσα της η θάλασσα αυτή! Ευτυχώς όμως το συγκεκριμένο φαινόμενο είναι περαστικό και μέσα σε λίγο διάστημα το έχεις ήδη ξεχάσει και εκεί που δε θέλεις να ξαναέχεις επαφή με τη θάλασσα συνεχίζεις τις βουτιές σου σαν να μη συμβαίνει τίποτα!
Καλές βουτιές!