Ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες του Γιάννη Μακρυγιάννh
για το protothema.gr
Ξεπεράστηκε και η τελευταία εμπλοκή που αφορούσε τη δημιουργία ειδικού ταμείου στο οποίο θα μεταφερθούν κρατικά περιουσιακά στοιχεία τα οποία σταδιακά θα ρευστοποιηθούν για να μειωθεί το χρέος.
Λίγο πριν τις 10 το πρωί της Δευτέρας, έπειτα από μαραθώνια συνεδρίαση 17 ωρών, η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωζώνης κατέληξε σε συμφωνία για την χρηματοδότηση της Ελλάδας.
Η Ευρωσύνοδος ξεκίνησε λίγο πριν τις 6 το απόγευμα της Κυριακής 12 Ιουλίου και τελικώς, περίπου στις 10 παρά τέταρτο το πρωί της Δευτέρας 13 Ιουλίου ανακοινώθηκε η επίτευξη συμφωνίας, ενώ είχε προηγηθεί και η πολύωρη συνεδρίαση του Eurogroup. Ωστόσο η συνεδρίαση δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί καθώς -όπως λένε οι πληροφορίες- αυτή την ώρα βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαβουλεύσεις για την τελική διαμόρφωση του κειμένου συμπερασμάτων.
Κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ωρών οι διακοπές ήταν συνεχείς για να συναντηθούν κατ' ιδίαν Τσίπρας, Μέρκελ, Ολάντ και Τουσκ. Σήμερα το πρωί αποχώρησε από τις διαβουλεύσεις ο Σλοβένος πρωθυπουργός, ο οποίος είπε ότι μόνο ένα ζήτημα μένει ανοιχτό, αλλά και η Λιθουανή πρόεδρος που δήλωσε ότι η Σύνοδος έχει σχεδόν τελειώσει.
Ο Αλέξης Τσίπρας όλες αυτές τις ώρες βρίσκεται σε κλοιό αφόρητων πιέσεων. Στη Σύνοδο έγιναν συνεχείς συσκέψεις του Έλληνα πρωθυπουργού με τη Μέρκελ, τον Ολάντ και τον Τουσκ με κύριο μήνυμα είναι ότι για να υπάρξει σοβαρή πρόοδος και να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για νέο πρόγραμμα, θα πρέπει να συμφωνηθούν όλα τα ανοιχτά θέματα. Οι συζητήσεις πέρασαν απο πολλές φάσεις και σχεδόν έφτασαν μέχρι την ρήξη, χωρίς αυτό να έχει αποφευχθεί ακόμα ως ενδεχόμενο!
Ποια ήταν η τελευταία εμπλοκή που ξεπεράστηκε
Τα δύο θέματα στα οποία εντοπιζόταν η διαφωνία της ελληνικής πλευράς και των Ευρωπαίων δανειστών αφορούσε τα εξής:
- Στη μεταφορά περιουσιακών στοιχείων του ελληνικού δημοσίου ύψους έως 50 δισ. ευρώ σε εταιρία, υπό την διαχείριση των δανειστών, είτε στο Λουξεμβούργο, είτε εντός της χώρας. Η κυβέρνηση θεωρεί την πρόταση αποικιοκρατικού χαρακτήρα και δεν δέχεται την απαίτηση. "Θυμίζει δέκατο όγδοο αιώνα" έλεγε κυβερνητικό στέλεχος. Μάλιστα σημείωνε ότι δεν υπήρχε αυτο το θέμα μέχρι χθες το βράδυ. Σύμφωνα με πληροφορίες, τις τελευταίες ώρες αναδεικνύεται και η εναλλακτική να υπάρξει μεταφορά των τίτλων της περιουσίας του Δημοσίου, ύψους 50 δισ. στο fund στο Λουξεμβούργο, αλλά οι τίτλοι αυτοί να χρησιμοποιούνται ως εγγύηση για την αποπληρωμή δόσεων της ελληνικής οικονομίας για τα επόμενα τρία χρόνια. «Οι λεπτομέρειες για το νέο ταμείο είναι ακόμα ανοιχτές. Μπορεί να μην είναι στο Λουξεμβούργο» αναφέρει ο δημοσιογράφος της El Mundo Πάμπλο Ροντρίγκεζ και διευκρινίζει ότι ενδέχεται να πρόκειται για ένα ποσό μέχρι 50 δισ. ευρώ. «Είδαμε πολλών ειδών περιουσιακά στοιχεία, εκ των οποίων κτίρια, γη, εταιρεία ύδρευσης, ενέργειας. Αλλά δεν χρειάζεται βιασύνη. Δεν πρόκειται για στοιχεία που πωλούνται γρήγορα» γράφει ο Ροντρίγκεζ, επικαλούμενος ευρωπαϊκή πηγή.
- Στο ρολο του ΔΝΤ κατά το διάστημα μετά τον Μάρτιο του 2016, όταν και λήγει το τρέχον πρόγραμμα του Ταμείου. Η κυβέρνηση θέλει ένα κατά το δυνατον αμιγές ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Υπενθυμίζεται ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα δρα ως δανειστής της χώρας μέχρι το 2016 και όπως προβλέπει το αρχικό πρόγραμμα στη συνέχεια θα σταματήσει να υποστηρίζει την Ελλάδα. Ενόψει του νέου προγράμματος όμως, υπάρχει διαφωνία ως προς τη συνέχεια ή όχι του ΔΝΤ στο πρόγραμμα. Η ελληνική πλευρά προτιμά να μην εμπλακεί περαιτέρω το ΔΝΤ, καθώς τα κόστη δανεισμού του είναι υψηλότερα από τον ESM, όμως οι εταίροι θέλουν την επιμήκυνση της παρουσίας του για να μειωθεί το ποσοστό συμμετοχής τους στο νέο ελληνικό πρόγραμμα.
Για το χρέος φαίνεται ότι παραμένει στο τραπέζι χωρίς αμφισβήτηση από τους ευρωπαίους εταίρους η αρχική διατύπωση του κειμένου, όπως την έθεσε η εληνική πλευρά περί συζήτησης για ρύθμιση σύντομα.
Όσο για το άλλο θέμα που ειχε προκαλέσει όλη νύχτα διαβουλεύσεις, περί απόσυρσης των "μονομερών ενεργειών" της κυβέρνησης δηλαδή των νομοσχεδίων της προηγούμενης περιόδου (για προσλήψεις, για ΕΡΤ, για δόσεις κλπ) οι πληροφορίες αναφέρουν ότι εχουν υιοθετηθεί περίπλοκες διατυπώσεις, που δίνουν ευελιξία στην ελληνική πλευρά. Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν πως δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα με την επαναλειτουργία της ΕΡΤ, όμως στην ανακοίνωση θα υπάρχει ρητή αναφορά στη μη καταπάτηση των προηγούμενων μέτρων με την πρόσληψη νέων δημοσίων υπαλλήλων.
Οι προτάσεις της κυβέρνησης για ιδιωτικοποιήσεις έχουν γίνει δεκτές και έχουν προκαλέσει θετικά σχόλια από τους θεσμούς, υπάρχει όμως η απαίτηση να γίνουν περισσότερες κινήσεις.
Στη βάση της ανακοίνωσης του Eurogroup αλλά και με προσθήκες που προς το παρόν δεν είναι γνωστές, συζητείται η πιθανότητα ενός προγράμματος-«γέφυρας» με χρηματοδότηση από παλαιούς μηχανισμούς και διμερή δάνεια από άλλα κράτη-μέλη.
Από πού θα προέλθει η χρηματοδότηση
Πιο συγκεκριμένα, πηγές από τις Βρυξέλλες αναφέρουν πως υπάρχουν διαθέσιμοι μηχανισμοί που διαθέτουν ικανούς πόρους, όπως ο παλαιός EFSM (Ευρωπαικός Μηχανισμός Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), που ιδρύθηκε επι προεδρίας Μπαρόζο στις 9 Μαΐου 2010 και διαθέτει πόρους 13 δισ. ευρώ, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τις άμεσες ανάγκες του ελληνικού κράτους. Από εκεί θα μπορούν να αντληθούν περί τα δύο έως τέσσερα δισ. ευρώ, που, σε συνεργασία με άλλους πόρους, θα ικανοποιήσουν τις ανάγκες του κράτους.
Επίσης, συζήτηση γίνεται για εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης, εκτός από τα κέρδη από τα ομόλογα της ΕΚΤ, τα γνωστά ως SMPs, που, καθώς χρειάζεται διαπραγμάτευση για νέο πρόγραμμα, δεν είναι άμεσα διαθέσιμα, μέσω διμερών δανείων από άλλα κράτη-μέλη.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, θα δοθούν επτά δισ. ευρώ, συν τα κέρδη από τα SNPs και ίσως αναζητηθούν και άλλοι τρόποι χρηματοδότησης.
Προβληματικό σημείο στις συζητήσεις είναι το γεγονός πως πολλά κράτη-μέλη, ιδιαίτερα η Ολλανδία, αντιμετωπίζουν προβλήματα με τα Κοινοβούλιά τους, καθώς υπάρχουν έντονες αντιρρήσεις στο εσωτερικό τους.
Τι θα γίνει με τον ELA
Κρίσιμη είναι και η αντίδραση της ΕΚΤ που, αν αξιολογήσει πως υπάρχουν ικανές συνθήκες για επανένταξη της Ελλάδας σε πρόγραμμα, τότε θα χορηγήσει εκ νέου ρευστότητα (ELA) στις τράπεζες.
Πληροφορίες αναφέρουν πως κάτι τέτοιο δεν είναι πιθανό να συμβεί σήμερα, καθώς για να ξεκινήσουν εκ νέου οι διαπραγματεύσεις θα χρειαστεί μια «ολική συμφωνία» από όλες τις πλευρές, κάτι που, βάσει των απαιτήσεων των θεσμών για υπερψήφιση νομοσχεδίων μέσα στην βδομάδα, αποκλείει το άνοιγμα των τραπεζών τη Δευτέρα.
Η ελληνική πλευρά, πάντως, συνεπικουρούμενη από συμμάχους, ζητά να υπάρξει σήμα προς την ΕΚΤ, για να ανοίξει και πάλι ο ELA.
H ελληνική πλευρά θέλει να αποφύγει την «ντρίμπλα» της Γερμανίας, που φέρεται να ρίχνει την ιδέα για ένα νέο Eurogroup την Τετάρτη, το οποίο θα δώσει το πράσινο φως για την έναρξη των διαπραγματεύσεων για ένταξη στον ESM. Στόχος αυτής της «ντρίπλας» είναι να ξεκινήσει ο ELA μετά την Τετάρτη και όχι τη Δευτέρα, που θέλει η Ελλάδα.
Κυβερνητικές πηγές από τις Βρυξέλλες αναφέρουν: «Φύγαμε από τη φάση της κρίσης και πάμε στην αναζήτηση συγκεκριμένων λύσεων και δράσεων».
Η παράγραφος για το Grexit εχει βγει φυσικά από το κείμενο που συζητούν. Για την ακρίβεια, δεν συζητήθηκε ποτέ το συγκεκριμένο σημείο στη σύνοδο αυτή.
Η Γαλλία φέρεται να μιλά για τη δυνατότητα διμερών δανείων προς την Ελλάδα, με την ίδια να είναι πρόθυμη να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο. Δεν επιβεβαιώνει, ωστόσο, το Παρίσι.