Ο Μεσολογγίτης Καθηγητής Χειρουργικής στο Παν. Αθηνών Κώστας Φωτιάδης πραγματοποίησε πριν 30 χρόνια την πρώτη αυτομεταμόσχευση σπλήνας σε μια μαθήτρια λυκείου |
Ο νεαρός χειρουργός του «Λαϊκού» νοσοκομείου -καθηγητής χειρουργικής σήμερα- δεν είχε αντέξει τότε να την υποβάλει σε σπληνεκτομή. Σκέφτηκε ότι το κορίτσι θα είχε πρόβλημα με το ανοσοποιητικό σε όλη τη ζωή της. Δοκιμάζοντας μία πρωτοποριακή ιδέα, μεταμόσχευσε κομμάτια από τη διαλυμένη της σπλήνα, ελπίζοντας να αντέξουν όσο το δυνατό περισσότερο. Το «πείραμα» πέτυχε. Το κορίτσι μεγάλωσε, απέκτησε οικογένεια και πρόσφατα εγγόνια. Μια τυχαία επίσκεψη που έκανε πρόσφατα στον χειρουργό έδειξε ότι το μόσχευμα λειτουργεί άψογα. Έκπληκτος ο γιατρός, έψαξε στην παγκόσμια βιβλιογραφία για να βρει ανάλογα περιστατικά και διαπίστωσε ότι η περίπτωση είναι η μοναδική στον κόσμο!
«Η περίπτωσή μου μοιάζει με παραμύθι», εξομολογείται στο «Έθνος» η κ. Μαρία Μπερδέση: «Πριν από 30 χρόνια, μαθήτρια της τρίτης λυκείου, δέχτηκα να πάω βόλτα με την καινούργια μοτοσικλέτα ενός συμμαθητή μου. Έγινε το ατύχημα και από τότε, άλλαξε η ζωή μου».
Ο χειρουργός της, καθηγητής Χειρουργικής κ. Κώστας Φωτιάδης, χαρακτηρίζει το περιστατικό σπάνιο και πιθανώς μοναδικό παγκοσμίως:
«Όταν την είδα στο χειρουργείο, σκέφτηκα ότι δεν αφήνεις ένα παιδί χωρίς σπλήνα για όλη του τη ζωή. Η σπλήνα είναι το κέντρο του ανοσοποιητικού συστήματος του ανθρώπου. Έκανα ό,τι μπορούσα να αποφύγω τη σπληνεκτομή και ευτυχώς όλα πήγαν καλά».
ΜΑΡΙΑ ΜΠΕΡΔΕΣΗ: "Το ατύχημα με τη μοτοσικλέτα μου άλλαξε τη ζωή"
«Φοβόμουν πάντα τις μοτοσικλέτες. Όταν πήρα εξιτήριο από το νοσοκομείο αναρωτιόμουν πώς ανέβηκα στη μοτοσικλέτα. Ήταν όμως αργά»... Η κ. Μαρία Μπερδέση είναι ένας θαρραλέος άνθρωπος. Ο σοβαρός τραυματισμός της έμαθε να δίνει μάχες για τη ζωή της. Εργάζεται στα ΕΛΤΑ. Παντρεύτηκε και σε σχετικά μικρή ηλικία απέκτησε δύο παιδιά και δύο εγγόνια. Τη ζωή της, όμως, στοιχειώνει εκείνη η μέρα: «Ήταν 24 Μαρτίου του 1981 και είχαμε σταματήσει τα μαθήματα στο σχολείο, λόγω της εθνικής επετείου. Μαζί με δύο φίλες μου είπαμε να πάμε για καφέ. Στον δρόμο συναντήσαμε έναν συμμαθητή μας, ο οποίος είχε αγοράσει μοτοσικλέτα. Μας πρότεινε μία βόλτα». «Πριν από μένα» σημειώνει η κ. Μπερδέση «... ανέβηκαν στη μηχανή οι δύο φίλες μου.»
«Ήμουν η τρίτη και η ''τυχερή''. Σε μικρή απόσταση συγκρουστήκαμε με ένα διερχόμενο αυτοκίνητο, ο οδηγός του οποίου μας εγκατέλειψε στον δρόμο. Δεν φορούσα κράνος και, όπως μου είπαν μετά, πετάχτηκα 30 μέτρα από το σημείο του ατυχήματος. Στο ύψος των καλωδίων της ΔΕΗ»! Τους δύο νέους μετέφερε στο νοσοκομείο «Λαϊκό» που εφημέρευε ένας οδηγός ταξί: «Θυμάμαι πολύ λίγα πράγματα, αλλά από τότε έχω μια φοβία όταν βγαίνω στον δρόμο».
Η κοπέλα είχε σοβαρά κατάγματα στη λεκάνη, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις και εσωτερική αιμορραγία. Υποβλήθηκε σε πολύωρη χειρουργική επέμβαση και νοσηλεύτηκε στη μονάδα εντατικής θεραπείας έντεκα μέρες. Πριν από λίγες εβδομάδες επισκέφθηκε τον κ. Φωτιάδη στο νοσοκομείο «Αττικόν», για ένα πρόβλημα υγείας που αντιμετώπιζε ο σύζυγός της: «Όταν με είδε χάρηκε πολύ και με έστειλε αμέσως για σπινθηρογράφημα, το οποίο έδειξε ότι το μόσχευμα δουλεύει».
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΤΗΣ ΣΠΛΗΝΑΣ: Το όργανο που φιλτράρει και καθαρίζει το αίμα
Σε αυξημένο κίνδυνο νόσησης από σοβαρές λοιμώξεις ή βαριά σηψαιμία οδηγεί η σπληνεκτομή.
Μελέτες δείχνουν ότι παιδιά που έχουν υποβληθεί σε αφαίρεση του οργάνου έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο λοίμωξης από ό,τι οι ενήλικες. Η πρώτη τριετία μετά τη σπληνεκτομή είναι η πλέον επικίνδυνη για εκδήλωση λοιμώξεων, χωρίς να αποκλείεται η νόσηση οποτεδήποτε κατά τη μετέπειτα ζωή.
Η σπλήνα αποτελεί αιμοποιητικό όργανο κατά την εμβρυϊκή ζωή, παράγοντας ερυθρά αιμοσφαίρια. Λειτουργεί ως φίλτρο, καθαρίζοντας το αίμα από γηρασμένα ή παθολογικά ερυθρά αιμοσφαίρια, ξένα σωματίδια και μικροοργανισμούς.
Αποτελείται από λεμφικό ιστό και φαγοκύτταρα και συμμετέχει στη μη ειδική και ειδική άμυνα του οργανισμού. Στη μη ειδική άμυνα συμμετέχει με την παραγωγή ουσιών, όπως οψωνίνες και στην απομάκρυνση μικροβίων από την κυκλοφορία. Στην ειδική άμυνα συμμετέχει με την παραγωγή αντισωμάτων, τα οποία αποτρέπουν την εκδήλωση θανατηφόρου σηψαιμίας ή σοβαρών λοιμώξεων.
Κ. ΦΩΤΙΑΔΗΣ: «Έσωσα τη γυναίκα με μια απλή μέθοδο»
«Δεν θα ξεχάσω το πόσο βαριά τραυματισμένη ήταν», θυμάται ο κ. Φωτιάδης: «Η σπλήνα είχε χωριστεί στα τρία και αιμορραγούσε. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο χειρουργός προχωρεί σε σπληνεκτομή. Σκέφτηκα ότι αξίζει να διαθέσω χρόνο για να τη σώσω. Η μέθοδος που εφαρμόστηκε τότε είναι σχετικά απλή και, με κατάλληλη εκπαίδευση, μπορεί να την εφαρμόσει κάθε χειρουργός». Σύμφωνα με τον κ. Φωτιάδη, η αυτομεταμόσχευση έγινε ως εξής: «Προχωρήσαμε σε αφαίρεση των τριών τμημάτων του οργάνου και ελέγξαμε την αιμορραγία. Απολυμάναμε τα τμήματα του οργάνου με διάλυμα αντιβιοτικού.
Διαμορφώσαμε από αυτά τέσσερις μικρούς κύβους, τους οποίους καλύψαμε με επίπλουν, δηλαδή πάνα από το παχύ έντερο. Δημιουργήθηκε έτσι ένα μικρό σακουλάκι, το οποίο μεταμοσχεύσαμε στην κοπέλα.
Με το πέρασμα των ημερών, τα τμήματα του οργάνου αγγειώθηκαν, έγιναν ένα σώμα και λειτουργούν από τότε φυσιολογικά, σαν να μην αφαιρέθηκε ποτέ η σπλήνα. Αυτό έδειξε το σπινθηρογράφημα που κάναμε 30 χρόνια μετά την επέμβαση, αλλά και η κατάσταση της υγείας της γυναίκας». Ο καθηγητής αισθάνεται υπερήφανος για την επιτυχία της μεθόδου, η οποία δοκιμάστηκε για πρώτη -και πιθανώς μοναδική- φορά πριν από 30 χρόνια σε ένα δημόσιο νοσοκομείο: «Η αναζήτηση ανάλογου περιστατικού στην παγκόσμια βιβλιογραφία δεν μας έδωσε άλλα παρόμοια περιστατικά. Ενδέχεται να έχουν γίνει κι άλλα, αλλά ελάχιστα».