Σάββατο 21 Απριλίου 2012

Το έθιμο του Αη-Γιώργη στο Μεσολόγγι και αλλού..


Γράφει η Φωτεινή Τσιτσώνη - Καβάγια
Εκπαιδευτικός

Ένας δράκος, λέει, εμπόδιζε το νερό μιας πολιτείας να τρέξει. Οι κάτοικοι για να εξευμενίσουν το θηρίο, πρόσφεραν με κλήρο κάθε φορά κάποιο από τα παιδιά τους.
Κάποτε κληρώθηκε η κόρη του βασιλιά της περιοχής και τότε εμφανίστηκε ο Αη-Γιώργης πάνω στο άλογό του, σκότωσε το δράκο και η βασιλοπούλα σώθηκε.  Γι’ αυτό και στην αγιογραφία του ο Άγιος παριστάνεται καβαλάρης σ’ άσπρο άτι να σκοτώνει το δράκο.
Ο λαός μας πανηγυρικά γιορτάζει τη μνήμη του στις 23 Απριλίου. Αν όμως το Πάσχα πέσει μετά τις 23, τότε ο Άγιος γιορτάζεται τη δεύτερη μέρα της Λαμπρής.
Ο Άγιος Γεώργιος είναι πολεμικός Άγιος και προστάτης του πεζικού. Είναι ο Άγιος των τσοπάνηδων αλλά και των γεωργών.
 Για τους τσοπάνηδες, ιδιαίτερα για τους Σαρακατσαναίους, η γιορτή του Αγίου ήταν σημαδιακή, γιατί  τότε άφηναν τα χειμαδιά και ανέβαιναν  στα βουνά. Ήταν, καθώς λέει ο λαός, ο «Σκορποφαμελίτης», αφού με τη γιορτή του, που ήταν ορόσημο του καλοκαιριού, ξεκινούσαν τα «ισνάφια» των μαστόρων για το μεταναστευτικό τους ταξίδι σε πολιτείες και χωριά, ανάλογα με τις δουλειές τους, για να επιστρέψουν πάλι το φθινόπωρο, με τη γιορτή του Αη-Δημήτρη, που «μάζευε» τις οικογένειες, καθώς ερχόταν ο χειμώνας και οι δουλειές σταματούσαν.
 Στη στάνη εκείνη τη μέρα του Αη-Γιωργιού γίνεται γλέντι. Σφάζουν το πιο καλοθρεμμένο αρνί, τον «Αϊ-Γιωργίτη», όπως το λένε και καλούν σε τραπέζι συγγενείς και φίλους.
 Οι γεωργοί πάλι από την ημέρα της γιορτής του Αγίου ξεκινούν τις καινούριες δουλειές στον κάμπο και ετοιμάζουν τη σοδειά.



 Στη μνήμη του Αγίου κάνουν σε ορισμένες περιοχές της πατρίδας μας αγώνες.
 Στην Αράχοβα γίνονται αγώνες δρόμου, με βραβείο ένα αρνί.
 Την επόμενη μέρα αγωνίζονται στο πήδημα, την Τρίτη στην πάλη και τη σφαιροβολία. Μετά τους αγώνες πιάνουν το χορό.
 Σε άλλα μέρη γίνονται ιπποδρομίες, με βραβεία.

 ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΑΗ-ΓΙΩΡΓΗ ΣΤΗΝ   ΠΕΡΙΟΧΗ  ΜΑΣ 

Στο ξωκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, στο χωριό Αη- Γιώργης του Ζυγού, στις 23 Απριλίου ή τη δεύτερη μέρα της Λαμπρής, γίνεται το έθιμο των ιπποδρομιών, τα γνωστά «ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΑ», όπου συμμετέχουν  πολλοί κάτοικοι των γύρω περιοχών, που διαθέτουν άλογο και διαγωνίζονται στο τρέξιμο.
 Το έπαθλο του νικητή είναι η ευλογία του Αγίου και  της εκκλησίας και ένα στεφάνι, που πριν το φορέσει στο λαιμό του αλόγου, έχει  ήδη κρεμαστεί στην εικόνα του Αγίου και έχει ευλογηθεί.
 Οι καβαλάρηδες φτάνουν με τα άλογά τους  νωρίς στην εκκλησία. Αυτά είναι δύο κατηγοριών: τα ντόπια, δηλ. των χωριανών και αυτά του Ιπποδρομείου, που είναι εντυπωσιακά και μεγαλόσωμα, ειδικά για αγώνες.
 Μετά τη λειτουργία, ο ιερέας δίνει το σύνθημα της έναρξης των αγώνων. Πολλές φορές, τα χωράφια όπου τρέχουν τα άλογα είναι σπαρμένα  και ενώ σκάβονται από τις οπλές των αλόγων, δεν παθαίνουν τίποτα, αλλά αντίθετα κάνουν τους καλύτερους και τους περισσότερους καρπούς.
 Οι αναβάτες διαγωνίζονται με πάθος και κέφι και τρέχουν απόσταση χιλίων μέτρων. 
 Ο αναβάτης του αλόγου, που τερματίζει πρώτο την απόσταση, θεωρείται ο νικητής και παραλαμβάνει το λουλουδένιο στεφάνι από τα χέρια του ιερέα, που είναι μεγάλη τιμή και ευλογία γι’ αυτόν.